Italiaanse Vlag

Prijzengeld Serie A Italië

In de tijd van Ruud Gullit, Marco van Basten en Frank Rijkaard sprak het Italiaanse voetbal, ook hier in Nederland, tot de verbeelding. Net als het Spaanse en Engelse voetbal behoorde de Serie A tot de topcompetities van Europa. Na de tijd van de Nederlanders zakte dit af, en het is nooit meer helemaal op niveau gekomen zoals eerder. Inmiddels is de Serie A wel weer aan een opmars bezig, met Juventus voorop. De Turijnen behoren tot de beste clubs van Europa, en ook Inter Milan, AC Milan en AS Roma schoppen het op het Europese toneel nog wel eens ver.

Sinds seizoen 2018 – 2019 is de verdeling van het prijzengeld in Italië op de schop gegaan. Hoe het er nu uitziet, wat de gevolgen zijn voor de clubs van deze verandering en hoe het het voetballandschap er in Italië anno 2019 uitziet? Lees snel verder voor alle ins en outs over de financiën van de Serie A.

Italiaanse Vlag

Lega Calcio Serie A

Voluit heet de hoogste Italiaanse competitie de Lega Calcio Serie A TIM. TIM staat voor de sponsor: Telecom Italia Mobile. De afgelopen acht jaar wist Juventus, de club uit Turijn, het kampioenschap te winnen. Juventus is ook recordhouder wat betreft landskampioenschappen: ze wisten 35 maal de beste club van het land te worden. Ongeveer één derde van de Italianen is fan van Juventus, en de rest haat de club over het algemeen hartgrondig. Dit komt vooral omdat de Turijnen worden beticht van saai spel: het gaat niet om het spel maar om winnen. En dat lukt de club, inmiddels voorzien van sterspeler Ronaldo, dan wel weer prima.

Ook het aankoopbeleid is iets waar de tegenstanders niet over te spreken zijn: ze kopen nog wel eens sterspelers van directe concurrenten. Daarmee versterken ze zichzelf maar verzwakken ze ook clubs uit eigen competitie. Tel daarbij op dat de spelers die ze kopen vaak niet de meest sympathieke zijn, en de antipathie mag duidelijk zijn. Laten we ook niet vergeten dat Juventus ook wel eens in opspraak is geweest vanwege schandalen, niet in de laatste plaats vanwege het omkopen van scheidsrechters wat ze de landstitel in 2005 en 2006 kostte en degradatie naar Serie B opleverde.

Football 3560085 1280
De 'Oude Dame' uit Turijn, Juventus, is veruit de grootste en meest succesvolle club in Italië

Toch is Juventus veruit de grootste ster uit de Serie A. Internazionale (beter bekend als Inter Milan) volgt op afstand met 18 landstitels. Evenveel als AC Milan overigens, maar die laatste heeft er financieel ook een potje van gemaakt. Hierdoor hebben ze een deal moeten sluiten met EUFA, wat betekent dat ze dit seizoen (2019 – 2020) niet op het Europese toneel verschijnen. Dat het financieel af en toe behoorlijk stinkt in de Italiaanse competitie is een understatement. Mediaset, dat eerst de uitzendrechten had, is het bedrijf van Silvio Berlusconi. Dat de oud-premier van Italië niet altijd naar eer en geweten handelde is een gegeven, en zijn betrokkenheid bij de Serie A heeft weinig goed gedaan voor de reputatie van de competitie.

Nieuwe televisiedeal 2018 tot en met 2021

Maar,  er is een kentering, wat de competitie wel eens ten goeden zou kunnen komen. In 2018 is er een nieuwe deal gesloten voor de televisierechten: het Spaanse Mediapro is de nieuwe partner van de Serie A. Tot en met het seizoen 2020 - 2021 hebben zij de uitzendrechten in handen voor binnenlandse verslaggeving. Hiervoor betaalt Mediapro een bedrag van 1,05 miljard euro per jaar.

Daarnaast ontvangt de Serie A nog geld uit uitzendrechten in het buitenland. Dit is een bedrag van 370 miljoen voor het kampioenschap; uitzendrechten voor bijvoorbeeld de Italiaanse beker en Supercup zitten hier nog niet bij. In het totaal ontvangt de competitie dus 1,42 miljard euro, met de uitzendrechten van de beker en Supercup zou dit oplopen tot 1,5 miljard. Van deze inkomsten gaan ook weer wat bedragen af, zoals het prijzengeld voor de beker. In het totaal gaat er zo'n 300 miljoen euro vanaf, wat betekent dat de 20 clubs in de Serie A gezamenlijk ruim 1,2 miljard euro mogen verdelen.

Het prijzengeld van de Italiaanse Serie A wordt namelijk betaald van het televisiegeld.

Verdeling televisiegeld Serie A

De verdeling van het televisiegeld over de verschillende clubs is niet bepaald rechttoe-rechtaan te noemen. Het is behoorlijk ingewikkeld zelfs. De verdeling heeft deels te maken met wie kampioen is geworden, maar dat is relatief maar een klein deel van wat de teams kunnen verdienen. De Serie A houdt er allerlei extra 'potjes' op na om het geld te verdelen.

Van de 1,2 miljard euro is de verdeling als volgt:

  • 50% wordt evenredig over alle clubs verdeeld. Dit is een totaal van 610 miljoen euro, verdeeld over 20 clubs betekent dit een basisbedrag van € 30.500.000 per club
  • 20% van het geld (€244 miljoen) wordt verdeeld aan de hand van de fanbase. Hierbij wordt een onderverdeling gemaakt in het aantal betalende stadionbezoekers over de afgelopen 3 jaar, en het aantal televisiekijkende fans per club. De exacte onderverdeling is niet bekend gemaakt, maar de verwachting is dat dat 60% om 40% zal zijn, zo ongeveer. Het is sowieso bijzonder dat een club betaald krijgt voor het aantal 'fans', een grote club met een groot stadion is dan per definitie in het voordeel
  • 5% wordt verdeeld aan de hand van de historische resultaten van de clubs over lange termijn in de Serie A
  • 10% van het geld wordt verdeeld naar aanleiding van de resultaten van clubs over de afgelopen 5 jaar
  • 15% wordt tenslotte verdeeld op basis van de ranking van het afgelopen seizoen

Overigens was de verdeling van het televisiegeld binnen de Serie A tot 2018 anders:

  • 40% werd evenredig verdeeld
  • 25% werd verdeeld aan de hand van de fanbase
  • 5% werd verdeeld aan de hand van het aantal inwoners binnen een bepaalde straal
  • 10% werd verdeeld op basis van de resultaten op lange termijn (historische resultaten)
  • 15% werd verdeeld aan de hand van de resultaten van de afgelopen 5 jaar
  • slechts 5% werd verdeeld op basis van de ranking van het afgelopen seizoen

De verdeling is dus zeker een stuk eerlijker geworden, plus het te verdelen bedrag is ongeveer 250 miljoen meer geworden. Benieuwd hoe zo'n verdeling er dan uit ziet als je weet hoe de clubs er voor staan?

Stadium 2753288 1280
AC Milan hoort, samen met stadsgenoot Internazionale, al sinds het begin van de competitie tot de top. Dit levert ze jaarlijks een leuk bedrag op

Hoeveel krijgen de clubs nu op jaarbasis in de Serie A?

Als je bovenstaande ziet, lijdt het geen twijfel dat de grootste clubs het meeste krijgen. Ook al presteren ze een jaartje wat minder, dan nog ontvangen ze veruit het meeste omdat de huidige stand van zaken maar een beperkt aandeel heeft in de verdeling van het televisiegeld (of prijzengeld als je het zo wil noemen). Juventus heeft historisch gezien veruit de beste prestaties geleverd en zo'n 33% van de Italianen rekent zich tot de fanbase van de club uit Turijn. Maar ook de clubs uit Milaan, zowel Inter als AC, hebben in het verleden genoeg in de melk te brokkelen gehad om daar nu financieel nog van te profiteren.

Kijken we naar afgelopen seizoen, 2018 - 2019, dan is het prijzengeld dat ze kregen (deels) gebaseerd op de ranking van 2017-2018. De verdeling zag er voor afgelopen seizoen dus als volgt uit:

Club Plaats ranking 2017 - 2018  Gelijk deel  Fanbase  Historische resultaten  Resultaten afgelopen 5 jaar Resultaat kampioenschap Serie A  totaal
Juventus 1  €        30.500.000  €        26.600.000  €          5.800.000  €    11.600.000  €    16.600.000  €        91.100.000
Napoli 2  €        30.500.000  €        22.000.000  €          3.500.000  €    10.500.000  €    17.400.000  €        83.900.000
AS Roma 3  €        30.500.000  €        19.900.000  €          4.900.000  €    11.000.000  €    15.700.000  €        82.000.000
Internazionale 4  €        30.500.000  €        27.600.000  €          5.200.000  €      9.300.000  €    14.800.000  €        87.400.000
Lazio 5  €        30.500.000  €        13.200.000  €          4.100.000  €      8.100.000  €    13.900.000  €        69.800.000
AC Milan 6  €        30.500.000  €        23.500.000  €          5.500.000  €      8.700.000  €    13.100.000  €        81.300.000
Atalanta 7  €        30.500.000  €        10.400.000  €          2.900.000  €      6.400.000  €    12.200.000  €        62.400.000
Fiorentina 8  €        30.500.000  €        13.100.000  €          4.600.000  €      9.900.000  €    11.300.000  €        69.400.000
Torino 9  €        30.500.000  €        10.100.000  €          3.800.000  €      7.600.000  €    10.500.000  €        62.500.000
Sampdoria 10  €        30.500.000  €        10.600.000  €          4.400.000  €      7.000.000  €      9.600.000  €        62.100.000
Sassuolo 11  €        30.500.000  €          6.200.000  €              300.000  €      4.100.000  €      8.700.000  €        49.800.000
Genoa 12  €        30.500.000  €        10.500.000  €          2.600.000  €      5.800.000  €      7.800.000  €        57.200.000
Chievo 13  €        30.500.000  €          6.100.000  €              900.000  €      4.600.000  €      7.000.000  €        49.100.000
Udinese 14  €        30.500.000  €          8.400.000  €          2.300.000  €      5.200.000  €      6.100.000  €        52.500.000
Bologna 15  €        30.500.000  €        11.300.000  €          3.200.000  €      2.900.000  €      5.200.000  €        53.100.000
Cagliari 16  €        30.500.000  €          6.200.000  €          2.000.000  €      3.500.000  €      4.400.000  €        46.600.000
SPAL 17  €        30.500.000  €          3.000.000  €          1.500.000  €          600.000  €      3.500.000  €        39.100.000
Crotone 18  €        30.500.000  €          4.600.000  €          1.200.000  €      1.700.000  €      2.600.000  €        40.600.000
Verona 19  €        30.500.000  €          7.300.000  €          1.700.000  €      2.300.000  €      1.700.000  €        43.500.000
Benevento 20  €        30.500.000  €          3.400.000  €              600.000  €      1.200.000  €          900.000  €        36.600.000
               
Totaal    €     610.000.000  €     244.000.000  €        61.000.000  €  122.000.000  €  183.000.000  €  1.220.000.000

Juventus mag dus veruit het meeste bijschrijven op de bankrekening, en dat zal dit jaar niet anders zijn na het Serie A kampioenschap in seizoen 2018 - 2019. Toch is Juventus de grootste verliezer. Zij zijn er met de nieuwe verdeling namelijk het meest op achteruit gegaan. Onder de oude verdeling zouden zijn van de te verdelen €924 miljoen maar liefst 107,3 miljoen gekregen hebben. De nummer laatst, Benevento, moest het doen met slechts 24,4 miljoen. Eigenlijk is iedere club er op vooruit gegaan, behalve de 'Oude Dame'. De first-last ratio (de verhouding tussen de bestbetaalde en minst betaalde club) is dan ook verbeterd van 1:4,4 naar 1:2,5.

Verdeling buitenlandse televisierechten

De 370 miljoen euro die de Serie A ontvangt uit de buitenlandse tv gelden wordt voor 40% gelijk verdeeld over alle 20 clubs. Dit is dus een 100 miljoen euro en daarmee 5 miljoen euro per club. Alleen dit deel is al meer dan 80% van de Nederlandse clubs krijgen uit de tv rechten :)

De overige 60% wordt verdeeld onder de top 10 van het nog te spelen seizoen. Het loont dus zeker om hoog te eindigen op de ranking, het levert meer op dan enkel de bedragen uit bovengenoemde tabel!

De toekomst van de Serie A op financieel gebied

Hoewel het eerste seizoen onder de nieuwe televisiedeal met Mediapro pas net gespeeld is en de deal nog loopt tot en met seizoen 2020-2021, zijn de partners al weer in onderhandeling voor de volgende deal. Het gaat dan om de seizoenen 2021-2022 tot en met 2023-2024. Ook hier heeft Mediapro al een aanbod gedaan. Eerder in 2019 deed het mediabedrijf een bod van 1,2 miljard euro per jaar, wat door Serie A werd afgewezen. Volgens de woordvoerder lag dat niet enkel aan het financiële aspect maar was er op meerdere vlakken verbetering mogelijk.

Na het afgelopen seizoen kwam er een tweede aanbod van Mediapro op tafel: 1,3 miljard euro. Hiervoor wil Mediapro een speciale zender opzetten voor de Serie A. Dit idee spreekt de organisatie wel aan. De inkomsten die daaruit voortvloeien, men verwacht zo'n 100 miljoen, zouden voor 75% voor Mediapro zijn, en 25% is voor Serie A. Voor alle inkomsten boven €100 miljoen zouden de percentages zelfs omgedraaid worden: 75% voor Serie A en 25% voor Mediapro.

Maar helaas, de deal lijkt van tafel. Deels door een uitspraak van de Milanese rechtbank dat het een monopoliepositie zou creëren, en deels omdat Serie A niet de gewenste financiële garanties zag. De deal die uiteindelijk gesloten is, is met DAZN (een streamingdienst) en Sky Italia. Helaas gaat de Serie A er met deze deal wel weer op achteruit: de partijen betalen gezamenlijk 937 miljoen per jaar. Het is voor Serie A te hopen dat ze nog wat goede deals in het buitenland kunnen sluiten.

on air