De Spaanse topklasse in voetbal, de Primera División, is de thuishaven van de grootste voetbalclubs. Na de Engelse Premier League is het misschien wel de interessantste competitie ter wereld. Alhoewel het kampioenschap eigenlijk altijd tussen twee clubs gaat: FC Barcelona en Real Madrid. En dit is niet zonder reden: een aantal van de beste voetballers van deze tijd spelen in Spanje, al heeft Ronaldo het Spaanse landschap inmiddels verruild voor het Italiaanse. De Spaanse clubs krijgen het vaak wel voor elkaar de duurste spelers aan te trekken. En naast een forse transfersom leggen ze dan ook forse salarissen op tafel. Hoe doen ze dat toch? Oftewel, hoeveel prijzengeld verdienen de clubs in de Primera División?
De grote clubs uit de Spaanse competitie spelen meestal ook op hoog niveau in Europa en halen daarmee ook geld op uit het miljoenenbal dat de Champions League heet. Maar deze inkomsten laten we buiten beschouwing, evenals de inkomsten uit kaartverkoop, merchandise en andere zaken die de clubkas kunnen spekken. Hier gaan we het alleen hebben over het prijzengeld dat clubs kunnen verdienen in een seizoen in de Spaanse competitie.
Binnen de Spaanse competitie bestaat het prijzengeld eigenlijk sec uit televisiegeld. Hiervoor sloot iedere club voorheen een contract met tv-zenders en probeerde hier zo veel mogelijk geld uit te slepen. Zo kon het dus gebeuren dat zowel Real Madrid al FC Barcelona, die de beste onderhandelingspositie hebben, beiden €140 miljoen per jaar verdienden met de uitzendrechten. De nummers 3 en 4 van de ranglijst als het gaat om televisiegelden waren Valencia met 48 miljoen en Atletico Madrid met 42 miljoen euro. Het verschil tussen de twee topclubs en alles wat daaronder kwam, was dus enorm groot. Zo groot zelfs dat de laatste in de lijst, Almeria, het moest doen met 18 miljoen. Dit zijn de cijfers van seizoen 2015/2016.
Vanaf seizoen 2016-2017 is er een kentering geweest, waarbij La Liga, de organisatie achter de Primera División, een collectieve televisiedeal heeft gesloten en elke club een bepaald aandeel van deze deal krijgt. Deze deal heeft er voor gezorgd dat Barcelona en Real Madrid nog steeds rond hetzelfde inkomen zitten, maar dat de lagere clubs meer krijgen. Het minimum is sinds 2016 gestegen naar zo'n 60 miljoen euro, en er zijn clubs die hun inkomen meer dan hebben zien verdubbelen.
De exacte cijfers voor het afgelopen seizoen zijn nog niet bekend, maar aangezien de deal voor drie jaar liep en het geld dat La Liga hiervoor kreeg in drieën is verdeeld (elk jaar evenveel), mogen we ervan uit gaan dat de verdeling zoals die aan het einde van seizoen 2017-2018 was, ook voor afgelopen seizoen geldt. Dit komt mede omdat de verdeling niet afhankelijk is van het resultaat van het huidige seizoen. Dat klinkt ingewikkeld en dat is het ook een beetje…
La Liga sloot een deal voor in het totaal €2,65 miljard. Hiervan gaat 10% naar clubs in de La Liga 2 competitie en de rest wordt verdeeld over 3 jaar. Dat betekent dat er per jaar 830 miljoen euro te verdelen is geweest binnen de Primera División. Daarnaast is er een miljard euro aan ‘prijzengeld' dat in gelijke delen over de 20 clubs verdeeld wordt. Elke club krijgt dus sowieso €50 miljoen ongeacht de resultaten. Daarnaast wordt de 830 miljoen aan televisiegeld als volgt verdeeld:
Dit levert over seizoen 2017-2018 onderstaand plaatje op. Dankzij de tweede plek van Atletico, vóór stadsgenoot Real Madrid, zorgen ervoor dat de club een recordbedrag van 148 miljoen wist te verdienen. FC Barcelona houdt de verdiensten van 150 miljoen keurig vast.
Positie seizoen 2017-2018 | Club | Gelijk deel | Verdienstengeld | Resource geld | Totaal |
1 | FC Barcelona | € 50.000.000 | € 40.000.000 | € 60.000.000 | € 150.000.000 |
2 | Atletico Madrid | € 50.000.000 | € 38.000.000 | € 60.000.000 | € 148.000.000 |
3 | Real Madrid | € 50.000.000 | € 36.000.000 | € 30.000.000 | € 116.000.000 |
4 | Valencia | € 50.000.000 | € 34.000.000 | € 25.000.000 | € 109.000.000 |
5 | Villarreal | € 50.000.000 | € 32.000.000 | € 20.000.000 | € 102.000.000 |
6 | Real Betis | € 50.000.000 | € 30.000.000 | € 15.000.000 | € 95.000.000 |
7 | Sevilla | € 50.000.000 | € 28.000.000 | € 20.000.000 | € 98.000.000 |
8 | Getafe | € 50.000.000 | € 26.000.000 | € 18.000.000 | € 94.000.000 |
9 | Eibar | € 50.000.000 | € 24.000.000 | € 20.000.000 | € 94.000.000 |
10 | Girona | € 50.000.000 | € 22.000.000 | € 16.000.000 | € 88.000.000 |
11 | Espanyol | € 50.000.000 | € 20.000.000 | € 15.000.000 | € 85.000.000 |
12 | Real Sociedad | € 50.000.000 | € 18.000.000 | € 20.000.000 | € 88.000.000 |
13 | Celta Vigo | € 50.000.000 | € 16.000.000 | € 15.000.000 | € 81.000.000 |
14 | Celta Vigo | € 50.000.000 | € 14.000.000 | € 15.000.000 | € 79.000.000 |
15 | Alaves | € 50.000.000 | € 12.000.000 | € 12.000.000 | € 74.000.000 |
16 | Levante | € 50.000.000 | € 10.000.000 | € 12.000.000 | € 72.000.000 |
17 | Leganes | € 50.000.000 | € 8.000.000 | € 18.000.000 | € 76.000.000 |
18 | Deportivo | € 50.000.000 | € 6.000.000 | € 12.000.000 | € 68.000.000 |
19 | Las Palmas | € 50.000.000 | € 4.000.000 | € 9.000.000 | € 63.000.000 |
20 | Malaga | € 50.000.000 | € 2.000.000 | € 10.000.000 | € 62.000.000 |
De stand aan het einde van de Primera División seizoen 2018-2019 is nagenoeg gelijk aan die van een seizoen eerder. De 88e editie van de Primera División bevatte in de top weinig verandering, of verrassing. Barcelona is wederom kampioen, gevolgd door Atletico en Real. De top 5 wordt compleet gemaakt door Valencia en Sevilla. Wat dit precies betekent voor de verdeling van de televisiegelden is tot op heden (medio augustus 2019) nog niet bekend gemaakt, maar het lijkt veilig om aan te nemen dat dit niet heel erg veranderd is ten opzichte van een jaar eerder, in ieder geval niet voor de bovenste vier clubs.
De televisiedeal die La Liga in 2016 sloot, is dus inmiddels verlopen. Maar niet getreurd, de nieuwe deal is al getekend. Waar ze eerder verwachtten dat de deal zo'n 20% extra inkomen zou genereren, is ze dat ook gelukt, iets meer zelfs! Dat betekent dat de deal die er nu ligt voor de periode van 2019 tot 2022 €3,4 miljard waard is. Hiervan zal ook 10% naar de Liga 2 clubs gaan, wat betekent dat er iets meer dan 1 miljard euro per jaar te verdelen valt in de Primera División. Dat is bijna 200 miljoen meer dan afgelopen jaren.
De verwachting is dat de verdeling van 1 miljard aan ‘vast' prijzengeld, zoals dat is, blijft bestaan. Elke club zou dus weer €50 miljoen tegemoet kunnen zien aan het einde van het seizoen. Daarnaast blijft de verdeling van het televisiegeld ook zoals dat is. Dat betekent dus dat elke club in principe 20% extra zou kunnen verdienen, afhankelijk van de positie op de ranglijst aan het einde van het seizoen. Wordt Barcelona weer kampioen, dan loopt het prijzengeld van de club naar verwachting op naar €180 miljoen. Ook de onderste regionen schieten hier dan wat mee op, de minimale beloning loopt dan op naar zo'n 75 miljoen.
Er is nog een klein voorbehoud te maken over deze bedragen. In de genoemde 3,4 miljard zit een deal met het Britse Sport Eleven, die de uitzendrechten over zou nemen van Sky. Echter, de abonneedienst kreeg het niet voor elkaar om het benodigde aantal abonnees te trekken en moest eind juli aankondigen dat ze de deal niet konden betalen. Dit betekent vooralsnog dat de Spaanse competitie dit seizoen niet in Engeland te zien zal zijn. Hoe groot het aandeel van Sport Eleven was, is niet bekend. Welke invloed het wegvallen van deze deal dan heeft, zullen we waarschijnlijk pas (lang) na het einde van het seizoen weten.
Elke keer popt het weer op: de discussie over de schulden van grote Europese voetbalclubs. Ook Real Madrid en Barcelona worden hier veelvuldig bij genoemd, maar is dat nog wel eerlijk?
Ja, Real had het rond de eeuwwisseling heel moeilijk. Ze staan op het punt van omvallen, tot de gemeente Madrid het verouderde trainingscomplex over en legt hier 500 miljoen euro voor neer. Dat het complex ernstig gerenoveerd moet worden en dus nog maar 125 miljoen waard zou zijn, neemt de gemeente op de koop toe. Simpelweg omdat Real Madrid moet blijven bestaan. Aan het einde van seizoen 2015-2016 stond de club voor maar liefst 603 miljoen in het rood, 342 miljoen daarvan moest op ‘korte' termijn worden betaald. Daar staat tegenover dat de omzet van de club in dat seizoen 620 miljoen bedroeg, en de waarde van de spelers de 3 miljard voorbij ging.
Inmiddels is de schuld van Real Madrid zover teruggelopen dat ze niet meer in de top 20 staan (peiling 2018), dat betekent dat de schuld minder dan 130 miljoen bedraagt. Ook Barcelona, rond seizoen 2015-2016 goed voor een schuld van 325 miljoen, is buiten de top 20 gevallen. Niet zo gek, de club boekte in seizoen 2017-2018 914 miljoen omzet…
Het feit dat grote clubs grote schulden zouden hebben zou oneerlijke concurrentie met zich mee brengen omdat in Nederland bijvoorbeeld hier streng toezicht op is door de licentiecommissie. Maar ook in Nederland heeft bijna elke club wel ergens schulden. Of dit nu bij particuliere investeerders is of bij de gemeente, veel clubs hebben gewoonweg schulden. Dit is ook niet erg, als er ook maar voldoende omzet en inkomsten zijn om deze schulden weer af te lossen.
Zowel Barcelona als Real geven geld uit als water, maar het stroomt ook met zeeën tegelijk binnen. Banken liggen dus niet wakker van die paar honderd miljoen schuld. De omzet is goed, de waarde van de clubs is enorm, als je alleen al kijkt naar de waarde van de spelers die op het veld staan (en op de bank zitten). In 2018 stond Atletico op een zesde plek met 271 miljoen euro schuld. Valencia volgt op een 9e plek met 242 miljoen euro. Maar het is Manchester United dat geld blijft uitgeven dat ze niet hebben: de schuldenlast van de Engelse club was vorig jaar nog 561 miljoen! Dit soort bedragen verklaren ook waarom er gigantische transfersommen worden betaald…
Voor komend seizoen is de grootste vraag misschien toch wel of Real Madrid zijn vorm terug kan vinden. Na in 2016-2017, nog met Ronaldo, landskampioen geworden te zijn, werd de club in de afgelopen twee seizoenen ‘slechts' derde. Barcelona lijkt bijna alleenheerser te kunnen worden, al zit Atletico, die in het verleden ook wel eens venijnig kon zijn, ze op de hielen. Toch wint Barça al twee jaar met voldoende punten verschil. Waar in 2018 Real nog in de nek van Atletico hijgde (het verschil was 3 punten) zakten ze afgelopen seizoen verder weg (8 punten).
Op ons forum zijn een aantal toppers actief die zich bezighouden met sportsbetting. En zij durven zich dus ook wel te wagen aan voorspellingen in de grootste voetbalcompetities:
Op het moment van schrijven staat de eerste ronde van het nieuwe seizoen te beginnen, op 16 augustus begint het Spaanse voetbalseizoen weer. Barcelona heeft nog steeds de beste kaarten, en wij Nederlanders zijn chauvinistisch genoeg om te denken dat Frenkie de Jong daar het verschil gaat maken. Maar Barça eindigde al 11 jaar lang bij de top 2 en werd maar liefst 8 keer kampioen te worden in die periode. Dit is de periode van Piqué en Messi, die ook komend seizoen nog bij de club zullen spelen. Landskampioen worden betekent een hattrick voor de Catalanen.
Real Madrid trok Zinedine Zidane aan als trainer, en de Fransman moet het tij voor de club gaan keren. Al lijkt de club nog steeds niet helemaal bijgekomen te zijn van het vertrek van Ronaldo, toch lijkt het erop dat herstel wel is ingezet. Er werd flink geïnvesteerd in nieuwe aankopen, alles om weer als landskampioen gekroond te gaan worden, of in ieder geval weer boven Atletico te eindigen. Die laatste is misschien wel de ultieme underdog voor het kampioenschap. Ze draaien al weer jaren mee in de top 3 en werden tweemaal op rij tweede. Veel oudgedienden verlieten de club en veel jong bloed werd ter vervanging aangetrokken. Als die op elkaar ingespeeld raken kan het maar zo knallen.
ar… niets kan de toekomst voorspellen. Een club kan vandaag nog zo goed zijn, maar morgen bijna letterlijk omvallen. Stel dat Messi geblesseerd raakt, dat valt niet te voorspellen maar kan wel een genadeklap zijn voor Barcelona. We hopen niet dat het gebeurt, maar anderzijds brengt het wel reuring in een competitie.
Een rondje langs de bookmakers levert het volgende beeld op voor de kansen van de Spaanse clubs:
Het gaat vooral weer tussen Barcelona en Real met Atletico als mogelijk derde hond die er met het bot vandoor gaat terwijl de andere twee erom vechten. Maar zelfs daarvoor lijkt de kans klein… We gaan het zien, in mei 2020 als de competitie weer gespeeld is. Hoeveel de clubs verdienen zullen we nog wel wat later weer te horen krijgen.