In de aanloop naar een EK of WK voetbal werden voorheen vriendschappelijke interlands gespeeld. Bij deze wedstrijden stond er niets op het spel maar ze waren vooral bedoeld als voorbereiding op een toernooi. Sinds dit jaar is daar verandering in gekomen. De UEFA organiseert voor seizoen 2018/2019 als voorbereiding op het EK in 2020, de Nations League, ook wel Nations Cup genoemd. Hoe de Nations League werkt en of er ook nog wat te verdienen valt voor de deelnemende landen? Lees snel verder voor alles wat je moet weten.
Zoals gezegd, voorheen vonden de voorbereidingen op landentoernooien als EK en WK in Europa plaats middels vriendschappelijke interlands. Hierbij speelden landenteams tegen elkaar om te oefenen. Winst of verlies maakte niet uit voor je ranking, voor de plaatsing en de wedstrijden kenden geen prijzengeld. Vaak werden deze oefenwedstrijden gebruikt om nieuwe strategieën uit te testen of nieuwe en/of jonge spelers de kans te geven wedstrijdminuten te maken.
In 2014 is door de UEFA tijdens een congres in Kazachstan unaniem besloten tot een UEFA Nations League. Dit is een nieuwe competitie in het mannenvoetbal en wordt elke twee jaar gespeeld. De eerste Nations League zou plaatsvinden in het voetbalseizoen 2018/2019 en is dus na de zomer (en na het WK2018) van start gegaan. De volgende zal starten na het EK van 2020 en gehouden worden in seizoen 2020/2021.
De reden dat UEFA al sinds 2011 met het plan voor een landencompetitie bezig is, is naar eigen zeggen om een einde te maken aan zinloze oefenwedstrijden. De Nations League moet zorgen voor betekenisvolle en competitieve wedstrijden. Dat zegt eigenlijk al genoeg: de Nations League is een competitie (tussen landen) waarbij ook nog daadwerkelijk wat te winnen valt. Zowel in geld als in de mogelijkheden voor plaatsing in een toernooi.
Het lijkt simpel: er doen 55 landen mee die in 4 verschillende divisies (A B C en D) worden ingedeeld. Omdat we in 2018 de eerste keer de Nations League spelen, is dit op dit moment op basis van ranking. De slechtste ploegen aan het einde van de competitie degradeert naar een divisie lager (tenzij hij al in Divisie D speelt), de beste ploegen van Divisie B, C en D promoveert naar een divisie hoger. Tot dusver geen rocket science.
Elke divisie bestaat weer uit 4 groepen. Per groep gaat de winnaar dus het volgende ‘seizoen' naar een divisie hoger (tenzij hij in Divisie A speelt). Het land dat als laatste in zijn groep eindigt degradeert naar een lagere divisie (tenzij hij in Divisie D speelt). Aan het einde van de competitie degraderen er dus per divisie 4 landen (m.u.v. Divisie D), totaal 12. En er promoveren per divisie (Divisie A uitgezonderd) 4 landen, totaal 12.
Vervolgens worden er in juni 2019 twee halve finales gespeeld: tussen de winnaars van de 4 groepen in Divisie A. Vervolgens vinden er nog een troostfinale (tussen de twee verliezers van de halve finales) en een finale (tussen de winaars van de halve finales) plaats. Wie de finale wint is winnaar van de Nations League 2018/2019 en krijgt een trofee meer naar huis. Deze trofee werd gewonnen door Portugal dat in de finale ons eigen Oranje versloeg.
De tweede editie van de Nations League werd gehouden in 2020/21. Het toernooi had moeten beginnen na het EK 2020, maar omdat dit toernooi vanwege de Corona pandemie verplaatst werd naar de zomer 2021 overlapte de Nations League voor het eerst met een eindtoernooi.
De groepsfase werd gespeeld in september, oktober en november van 2020, in dezelfde periode dat de kwalificatiewedstrijden voor het WK 2022 op het programma stonden. Het finals weekend vond plaats in oktober 2021. Hier won Frankrijk de tweede editie van de Nations League door in de finale Spanje te verslaan.
Degradatiewedstrijden werden gespeeld in maart 2022, vlak voor de 2022/23 editie van de Nations League begon.
In juni 2022 start de derde editie van de Nations League. De groepsfase in alle divisies wordt gespeeld in juni en september. Daarna wordt het vervolg van het toernooi na het WK 2022 dat in november en december in Qatar gespeeld wordt afgewerkt in 2023. De finals worden in juni 2023, de promotiedegradatie wedstrijden in maart 2024.
De poules voor deze editie zijn als volgt:
Divisie A:
Poule A1: Frankrijk, Denemarken, Kroatië en Oostenrijk
Poule A2: Spanje, Portugal, Tsjechië en Zwitserland
Poule A3: Italië, Duitsland, Engeland en Hongarije
Poule A4: Nederland, België Polen en Wales
Divisie B:
Poule B1: Oekraïne, Schotland, Ierland en Armenië
Poule B2: IJsland, Israël en Albanië. Rusland was ingeloot in deze poule, maar mag niet deelnemen en degradeert automatisch naar Divisie C.
Poule B3:Bosnië, Finland, Montenegro en Roemenië
Poule B4: Zweden, Noorwegen, Servië en Slovenië
Divisie C en D laten we even voor wat het is. Deze editie van de Nations League is waarschijnlijk de laatste die met enkel Europese landen gespeeld wordt. Voor de aankomende editie in 2024 worden de tien landen van de Zuid-Amerikaanse voetbalbond waarschijnlijk aan het deelnemersveld toegevoegd.
Uiteraard levert deze competitie de landenteams ook financieel wat op. Niet zoveel als bijvoorbeeld de Champions League, maar wat daar uitgegeven wordt is dan ook gewoonweg absurd!
Het totale prijzengeld voor de Nations League bedraagt dit seizoen €106,875 miljoen. Dit is 50% meer dan in eerste instantie was aangekondigd, eerst was er sprake van een totale prijzenpot van €76,25 miljoen. In oktober 2018 kondigde de UEFA aan dat vanwege meevallende resultaten het prijzengeld omhoog kon.
De prijzenpot is als volgt verdeeld:
Daarnaast krijgen de final four, oftewel de vier groepswinnaars van Divisie A, nog een bedrag nadat de finale gespeeld is in juni 2019. Dat bedrag is afhankelijk van de behaalde plaats in het eindtoernooi:
Ergo, als de nummer 1 van Divisie A óók de finale weet te winnen, dan krijgt dat team in het totaal €10,5 miljoen. Dat zou dit seizoen Zwitserland kunnen zijn. Nederland krijgt, omdat het geen groepswinnaar is, tot nu toe €2,25 miljoen. We zitten bij de final four en dat betekent dat er zeker nog minimaal €2,5 miljoen bij komt. Maar stel dat we (weer) weten te verbazen, in de finale komen én deze ook nog eens winnen, dan komt er nog €6 miljoen bij en komen de oranje leeuwen met €8,25 miljoen naar huis. Voor de play-offs is er geen prijzengeld.
Ik denk dat veel mensen nog moeten wennen aan de nieuwe opzet. Ik hoorde pas van de Nations League toen Nederland zijn laatste wedstrijd in de groepsfase moest spelen, tegen Duitsland. Daarvoor dacht ik dat de wedstrijden inderdaad ‘gewoon' vriendschappelijk waren. Nu ben ik natuurlijk geen die hard voetbalfan, dat scheelt misschien ook.
Wat wel leuk is, denk ik, is dat er een competitief element is toegevoegd in de aanloop naar een EK of WK. Een oefeninterland is vaak niet zo heel interessant om te kijken, en al helemaal niet om op in te zetten. Want als er niets op het spel staat, kan een ploeg ook eens lekker gaan experimenteren. En dat kan vermakelijk zijn, maar sport kijken we toch vooral voor het spelelement, dat wat er te winnen valt.