De Champions League staat al jaren bekend als miljoenenbal. Niet zo vreemd, er gaat nogal wat geld om in de Europese competitie voor voetbalclubs. Nu Ajax in het seizoen 2018/2019 de sterren van de hemel speelde en er zelfs even hoop was op een overwinning door de Amsterdammers, staat de Champions League bij de Nederlandse voetbalfan weer bovenaan de kijklijst. Het gokken op voetbal terwijl je aan het kijken bent, brengt een andere dimensie met zich mee.
Het nieuwe seizoen 2019/2020 is inmiddels al weer begonnen met de voorrondes. Of Ajax weer een stunt kan uithalen zal de komende maanden moeten blijken. Wat we al wel weten is hoeveel prijzengeld er te verdelen is komend jaar, en hoe dat verdeeld gaat worden. Benieuwd? Lees dan vooral mee!
Even een korte terugblik op het, voor Nederland, succesvolle seizoen van de Champions League 2018/2019. PSV is als landskampioen direct geplaatst voor de groepsfase. Helaas houdt het voor Eindhovenaren, met enkel tweemaal een gelijkspel op de teller en voor rest alleen verliezen, hier meteen op. Ajax daarentegen weet er bij de winterstop een stuk beter voor te staan en mogen ‘overwinteren' in Europa. De rest is bijna geschiedenis…
Na de winterstop wacht Real Madrid en het lijkt erop dat de Amsterdammers, na verlies in eigen huis, de Champions League vaarwel mogen zeggen. Maar als ze in Madrid de Spanjaarden met 1-4 compleet van de mat spelen, is het vuur in aangewakkerd. Wat niemand de afgelopen jaren voor mogelijk hield, zou nu zomaar ineens mogelijk kunnen zijn: Ajax als sterkste ploeg van Europa. Als ze nu ook nog Juventus weten te verslaan… Dan is het feest!
En dat gebeurde. Ajax staat in de halve finale en ineens durft iedereen te dromen van een overwinning. Want als Real en Juventus verslagen kan worden, dan is alles mogelijk. Helaas, tot ver in de tweede wedstrijd tegen Tottenham Hotspur lijkt het er nog op dat Ajax in de finale mag gaan uitkomen, maar dat wordt uiteindelijk in de 90ste minuut ‘afgepakt'. Ajax ligt uit het toernooi maar heeft een onuitwisbare indruk gemaakt.
Waar PSV met deelname alleen €15,25 miljoen heeft verdiend, staat de teller bij Ajax aan het einde van het seizoen op €47,25 miljoen. Maar daar blijft het niet bij: aan de hand van doelpunten in de groepsfase kreeg Ajax nog eens 9,9 miljoen euro. De ploegen die deelnemen krijgen aan de hand van een ranglijst gebaseerd op de resultaten van 10 jaar voetbal een premie, voor Ajax lag dat op €18,75 miljoen.
De kaartverkoop heeft ze zeker €10 miljoen opgeleverd, en dan hebben we het nog niet over de inkomsten uit merchandise. En zowel Ajax als PSV krijgen een deel van de tv-gelden van de UEFA, wel minder dan voorgaande jaren, maar alsnog bedraagt dit €3 miljoen per club. Helaas verdient Ajax niks aan de miljoenen die de bookmakers met het wedden op deze eredivisie club binnen hebben gehakt. Ajax komt dus op een bedrag van bijna 100 miljoen euro (geschat). Daar kun je als club leuke dingen mee doen!
En Liverpool, dat uiteindelijk in de finale won van Tottenham Hotspurs, heeft naar verluid bijna €109 miljoen aan prijzengeld mee naar huis mogen nemen, de de Spurs met hun tweede plek ook €104 miljoen. Dat is nog exclusief verdiensten uit kaartverkoop, merchandise en andere sponsorgelden.
Inmiddels is, op het moment van schrijven, het nieuwe seizoen van de Champions League van start gegaan. Ajax is als landskampioen vrijgesteld van de eerste kwalificatierondes en mag op in de derde kwalificatieronde starten. Waar PSV vorig jaar de kwalificatieronde mocht overslaan en alleen de play-offs hoefde te spelen, moet Ajax wél eerder aan de bak dit jaar doordat Nederland er op de ranglijst iets minder florissant voorstaat.
Ajax treft op 6 augustus PAOK, de Griekse club uit Thessaloniki, en mag de eerste wedstrijd uit spelen. Op 13 augustus ontvangen de Amsterdammers de Grieken in eigen huis voor de return. Komen ze als beste van deze twee wedstrijden uit de bus, en die kans is groot, dan staan ze in de play-offs van de Champions League van komend seizoen. Verliezen ze, dan stromen ze gegarandeerd in in de groepsfase van de Europa League.
PSV daarentegen mocht al eerder aan de bak. In de tweede voorronde voor de Europa League troffen ze Basel. Op 23 juli wonnen ze thuis met 3-2 en er was dus hoop. Een week later won Basel thuis met 2-1 en op basis van uitdoelpunten is Basel door en mag PSV al weer naar huis.
Of nou ja, hiermee stromen ze vanzelf in in de derde voorronde van de Europa League. Hiervoor mogen ze op 8 augustus afreizen naar het Noorse Haugesund, en op 15 augustus is de return in eigen huis. Winnen ze, dan mogen ze in ieder geval door naar de groepsfase van de Europa League.
Na de stunt van afgelopen seizoen, zou je misschien verwachten dat de club er dit jaar weer goed bijstaat. Dat er in ieder geval rekening gehouden wordt met het feit dat ze sterker zijn dan iedereen van tevoren inschat. Maar toch, de bookmakers zijn er niet van overtuigd dat Ajax een kanshebber is om als winnaar van deze competitie uit de bus te komen.
Ajax staat op zijn best in de middenmoot. In ieder geval onder de top 10. Voor degenen die een gokje willen wagen is dat gunstig, maar kijk ook vooral even naar de odds. Bij de ene is die 67/1 en bij de andere 33/1. Het loont dus de moeite om te shoppen.
Verder ga ik (One Lucky Lady) me niet wagen aan de inhoudelijke beschouwing van de kansen van Ajax. Daarvoor heb ik 1. te weinig verstand van voetbal in het algemeen, 2. te weinig verstand van het voetbal van Ajax in het bijzonder en 3. is het sowieso gevaarlijk je hieraan te wagen als je geen expert bent (en zelfs dan is het nog een mijnenveld)! Dus die laat ik lekker aan jullie over ;-)
De UEFA heeft inmiddels het prijzengeld bekend gemaakt voor het komende seizoen. De pot met prijzengeld voor de Champions League is gelijk aan dat van afgelopen seizoen. Het miljoenenbal wordt dit jaar dus niet groter. Wat betekent dat voor de verdeling?
Kom je als club in de play-offs terecht, dan is er in ieder geval een troostprijs voor de verliezers. Van de 12 clubs kunnen er maar 6 door naar de groepsfase, en de andere 6 krijgen elk €5 miljoen. In het totaal geeft de UEFA dus €30 miljoen aan de laatste verliezers van de voorrondes.
Vanaf dit moment heeft de UEFA een bedrag van 1,95 miljard euro te verdelen. Dat lees je goed, bijna 2 miljard! Dit is natuurlijk niet te vergelijken met je gemiddelde sportweddenschap. In deze fase zijn er nog 32 clubs over, en natuurlijk krijgt een club meer naarmate die verder in het toernooi komt. Maar, om een beeld te geven: als het eerlijk verdeeld zou worden, zou elke club ruim 60 miljoen euro krijgen. Dat betekent dat een club gemiddeld 60 miljoen kan verdienen, maar we weten uit ervaring dat dit voor de finalisten veel hoger uitpakt.
De verdeling van de €1,95 miljard aan premies is als volgt:
Behaalt een club de groepsfase? Dat is goed nieuws voor de portemonnee van de clubs, want iedere club krijg hoe dan ook €15,25 miljoen aan startpremie. Voor het totaal van de 32 clubs die aan het eindtoernooi mogen beginnen is dat €488 miljoen.
Ook voor deze premie hoeven de clubs niets anders te doen dan in de groepsfase te belanden. Dit is ook een soort startpremie, maar de hoogte hiervan is afhankelijk van de ranking van een club. Hiervoor wordt gekeken naar de prestaties van een club in de afgelopen 10 jaar, op zowel nationaal als internationaal niveau. Hoe beter je het hebt gedaan, hoe meer geld je ontvangt. Afgelopen seizoen was de eerste keer dat de UEFA deze premie uitkeerde.
Overigens is het zo dat alleen deelnemende clubs, die dus in de groepsfase komen, dit krijgen. Sta je relatief laag maar zijn er clubs boven je op de ranglijst niet geplaatst, dan schuif je vanzelf op. Afgelopen jaar schoof Ajax zo 5 plekken op naar boven en kreeg €18,7 miljoen. Hoeveel ze krijgen als ze dit jaar de groepsfase bereiken ligt aan de eigen ranking maar ook aan hoeveel clubs die boven ze staan, zich plaatsen.
In het totaal is €585 miljoen voor deze premies beschikbaar. De hoogst geplaatste club krijgt met 32 ‘aandelen' €35,46 miljoen, de laagst geplaatste krijgt één aandeel en daarmee €1,108 miljoen. Elke plaats hoger levert een aandeel op.
Deze vallen uiteen in twee delen, namelijk voor de groepsfase en erna. In de groepsfase is elke winst goed voor 2,7 miljoen euro, en een gelijkspel €900.000. Bij gelijkspel blijft er per wedstrijd €900.000 over (er wordt vanuit gegaan voor de pot dat elke wedstrijd een winnaar kent en dus €2,7 miljoen kost, terwijl een gelijkspel 2x €900.000 dus 1,8 miljoen kost). De bedragen die hiervan overblijven worden evenredig verdeeld over alle winsten in de groepsfase. Het kan dus zijn dat een winst méér dan 2,7 miljoen euro oplevert.
Na de groepsfase levert elke stap verder een bedrag op. De clubs die de 8ste finale halen, krijgen €9,5 miljoen. Gaat een club door naar de kwartfinales dan komt daar €10,5 miljoen bij. Het bereiken van de halve finale is goed voor €12 miljoen extra en de twee clubs die het in de finale tegen elkaar opnemen ontvangen €15 miljoen elk. De winnaar krijgt additioneel nog eens €4 miljoen. De verdeling ziet er dan als volgt uit:
Ronde | Aantal clubs | Prijzengeld | Totaal |
Groepsfase | 32 | €15.250.000 | €15.250.000 |
Achtste finale | 16 | €9.500.000 | €24.750.000 |
Kwartfinale | 8 | €10.500.000 | €35.250.000 |
Halve Finale | 4 | €12.000.000 | €47.250.000 |
Finale | 2 | €15.000.000 | €62.250.000 |
Winnaar | 1 | €4.000.000 | €66.250.000 |
In het totaal is het prijzengeld voor dit deel ook €585 miljoen!
De marketpool bedraagt dit seizoen €292.000.000. De marketpool is een verdeling van tv-gelden waarbij wordt gekeken naar het aandeel van een voetbalbond als de KNVB in het televisielandschap. Oftewel, hoeveel zijn de clubs waard als het gaat om media-aandacht?
De verdeling van deze bijna 300 miljoen wordt (bewust?) schimmig gehouden. Het werd pas na het afgelopen seizoen duidelijk dat Ajax €3 miljoen heeft ontvangen, waar dat een jaar eerder nog eerder 4,5 miljoen euro was. Toen werd het ook gelijk verdeeld onder de deelnemers uit één land, maar nu is één van de peilers hoe ver een club gekomen is. Op zich logisch, want hoe langer je in de competitie zit, hoe meer media-aandacht je genereert.
De vijf peilers waar de verdeling aan het einde van het seizoen op gebaseerd wordt, zijn:
Hoe je hier een eerlijke verdeling uit gaat krijgen is mij een raadsel, maar dat een club hier miljoenen extra mee kan krijgen mag duidelijk zijn.
Of je kunt beter zeggen: miljardenbal. Met bijna 2 miljard aan prijzengeld te verdelen, en dan hebben we het nog niet over de bedragen die in de voorrondes te verdienen zijn, is de Champions League een ware miljardenbusiness geworden.
Net als afgelopen seizoen heeft de UEFA een totale inkomstenbron van €3,25 miljard euro voor Europees voetbal. Dit bedrag komt voornamelijk uit sponsorgelden en tv-inkomsten. Laat dat even bezinken, de UEFA krijgt per jaar ruim 3 miljard euro om een paar competities te organiseren…
Van die dikke 3 miljard gaat zo'n €295 miljoen euro in het organiseren van de toernooien (Champions League, Europa League en Super Cup) zitten. Verder wordt 7%, €227.500.000 gereserveerd voor ‘solidariteitsbetalingen' oftewel een kleine vergoeding voor clubs die niet in één van de Europese competities deelnemen. Van de overgebleven 2,73 miljard euro blijft 6,5% bij de UEFA en wordt 93,5%, oftewel 2,55 miljard, verdeeld onder de clubs.
Van die 2,55 miljard gaat 2,04 miljard naar de Champions League en Super Cup, en €510 miljoen naar de Europa League. En hieruit blijkt wel dat PSV, mochten ze de Europa League wél halen, het waarschijnlijk met veel minder moet doen dan Ajax, mocht die wél verder gaan in de Champions League.
Laten we vooral ook niet vergeten dat de clubs, naast het prijzengeld, ook nog lekker ‘bijverdienen'. Een wedstrijd bijwonen kost algauw een paar tientjes, een passe partout voor de groepsfase doet meestal zo'n €100. Hoe verder een club komt, hoe hoger de kaartprijzen en hoe meer geld er in de clubkas stroomt.
En laten we ook niet voorbij gaan aan de merchandise. Toen Ajax zo ver kwam afgelopen seizoen, waren de shirts niet aan te slepen. Alleen al een shirt kost voor volwassenen €89,95 en voor kids €69,95, en dan hebben we het nog niet over alle andere kleding en spullen die je met logo kunt kopen.
Dit legt een club ook echt geen windeieren en brengt nog eens vele (tientallen) miljoenen extra in kas.