Naast baseball (honkbal) en basketbal, behoort American Football tot de top drie sporten in de Verenigde Staten. De sport heeft weinig te maken met voetbal zoals wij dat kennen en lijkt meer op rugby. Een echte contactsport dus, wat nog best gevaarlijk kan zijn voor de spelers. Hoe dat precies ziet, en of de mannen daar ook voldoende voor betaald krijgen, lees je hier.
In de Verenigde Staten noemen ze deze sport ‘gewoon' football, maar het heeft dus weinig te maken met voetbal. Voetbal heet daar niet voor niets soccer en wordt in de VS nog steeds gezien als een vrouwensport. De sport, die ook wel gridiron wordt genoemd, is een sport voor ‘echte mannen', zo zien de Amerikanen dat.
Toch heeft American football wel íets te maken met voetbal, de sport is namelijk ontstaan uit een combinatie van rugby en voetbal. Het lompe van rugby zeg maar, op een rechthoekig veld met iets dat op een doel moet lijken van voetbal.
American Football wordt gespeeld met 2 teams van 11 spelers (lijkt ook op voetbal dus) en een ovalen bal. Deze bal is kleiner en minder rond dan een rugbybal, al lijkt die er wel op. Een speelveld is 100 yards (91,44 meter) lang en 160 feet (48,768 meter) breed. Daarmee is het iets kleiner dan een voetbalveld. Het veld bestaat uit twee helften, de middenlijn wordt ook wel 50-yard line genoemd vanwege de ligging midden in het veld. Om de 10 yard staat er een lijn om zo aan te geven hoe ver er nog gelopen moet worden tot de achterlijn.
Achter beide helften is er een endzone van 10 yard, hier worden punten gescoord. Dit kan middels een touchdown (waarbij een speler met bal de achterlijn over loopt of een speler in de endzone wordt aangespeeld) of een safety (komt minder vaak voor, hierbij wordt een defensieve speler met bal onderuit gehaald in eigen endzone). Achter de endzone staat een doel, een field goal kan gemaakt worden door de bal tussen de doelpalen door te trappen.
Een wedstrijd in American Football duurt 4 keer 15 minuten. Alleen tussen het tweede en derde kwart zit een pauze, de andere kwarten worden direct achter elkaar gespeeld. Een wedstrijd duurt toch al met al veel langer dan een uur, een gemiddelde wedstrijd duurt namelijk 2,5 uur. Dit komt mede dankzij het feit dat bij een uitbal (speler loopt het veld af met de bal), een niet gevangen bal of als de bal tegen de grond gegooid wordt, een time out wordt gegeven. Bij een tackle loopt de tijd wél door.
Als na de speeltijd een gelijkspel op het bord staat, wordt er áltijd verlengd. Dit is wederom 15 minuten en gaat volgens de sudden death regel: het team dat als eerste scoort, wint. Is er na de 15 minuten extra tijd geen winnaar, dan stopt de wedstrijd, tenzij het een wedstrijd is waarbij een winnaar moet overblijven, dan wordt er net zolang doorgespeeld tot er gescoord wordt.
Een wedstrijd begint met een coin toss, welke bepaalt welk team eerst verdedigt en welk team eerst aanvalt. Het verdedigende team schopt de bal van de 35 yard line naar de helft van de aanvallers en dan kan het spel beginnen. Een touchdown levert 6 punten op, een fieldgoal 3 en een safety 2 punten.
De spelers proberen in een zo hoog mogelijk tempo de bal richting de endzone van de tegenstander te krijgen. Daarbij is de sport een echte contactsport, de verdediging zal altijd proberen te voorkomen dat de bal in hun endzone komt. Daarbij wordt grof spel niet geschuwd: tackles op hoge snelheid zorgen nu eenmaal voor spektakel maar ook voor eventuele blessures. De American football spelers dragen dus ook flink beschermende kleding, meer dan rugbyspelers bijvoorbeeld.
De National Football League, afgekort NFL, is de grootste American football bond van de Verenigde Staten, gevolgd door de National Collegiate Athletic Association (NCAA), de studenten football bond. Want ook op universiteiten is de sport enorm groot, College football is zelfs de derde grootste sport van het land na honkbal (baseball) en American football.
De NFL is verder verdeeld in twee subgroepen, conferences geheten. Dit zijn de National Football Conference (NFC) en de American Football Conference (AFC). De conferences zijn ontstaan toen in 1970 de NFL samenging met de American Football League. Beide conferences bestaan uit 4 divisies met elk vier teams, en dus 16 teams per conference.
De Super Bowl is een wereldwijd veel bekeken American Football wedstrijd, die vooral bekend staat vanwege de optredens tijdens de rust (half time) waarbij nog wel eens een schandaaltje te benoemen valt. Het meest bekende schandaal is waarschijnlijk dat van 2004 waarbij Justin Timberlake ‘per ongeluk' de borst van Janet Jackson ontblootte. Het heeft ertoe geleid dat de finale, waarbij de winnaar van de NFC het opneemt tegen de winnaar van de AFC en waaruit de ultieme landskampioen komt, sindsdien met enkele seconden vertraging wordt uitgezonden. Het incident zal voortaan door het leven gaan als Nipplegate en als Timberlake in 2017 opnieuw gevraagd wordt, geeft Janet van tevoren al aan dat zij niet aanwezig zal zijn.
Waar basketbal en honkbal nog wel gespeeld wordt in Nederland, is American football hier helemaal niet populair. Dat betekent niet dat het hier niet gespeeld wordt, we hebben zelfs een American Football Bond Nederland en een eredivisie met 8 teams. Maar zo groot als aan de andere kant van de oceaan, nee, dat wordt het hier niet. Het is dus ook niet vreemd als je weinig grote spelers van naam kent. Al wordt het doordat de Super Bowl wereldwijd wordt uitgezonden, misschien wel iets meer gemeengoed. Tijd voor een top 10 van beste spelers ooit, volgens de kenners:
10. Reggie White, de defensieve speler die het veel aanvallers in de jaren '80 en '90 heel moeilijk heeft gemaakt. Hij overleed in 2004 aan hartritmestoornissen. White was toen pas 43 jaar oud.
9. Tom Brady, de quarterback die al zijn hele carrière, vanaf 2000, bij de New England Patriots speelt. Hij won al 6 Super Bowls (het meeste in de geschiedenis van een NFL speler) maar is bij het grote publiek misschien beter bekend als de man van Giselle Bündchen, met wie hij in 2009 trouwde. Brady is de quarterback met de meeste winsten in de historie van de NFL en is op zijn 41ste nog steeds actief in American Football.
8. Don Hutson, speelde van 1935 tot 1945 bij de Green Bay Packers als wide receiver en was er later assistent coach. De speler was zijn tijd ver vooruit en wist record na record te zetten, die hij bij zijn pensioen nog bijna allemaal wist te houden. Er zijn records die nu nog steeds niet verbroken zijn, al overleed Hutson in 1997 op 84-jarige leeftijd.
7. Dick Butkus was als linebacker een grote vent en een gevreesde tackeler. Inmiddels is de 76-jarige ook bekend als acteur en commentator voor onder andere American Football, en hij speelde zijn hele carrière van 1965 tot 1973 bij de Chicago Bears.
6. Johnny Unitas speelde 18 jaar als quarterback en ontwikkelde eigen strategieën die blijkbaar werkten. Hij begon zijn carrière in 1955 en stopte in 1973, en was het prototype voor de moderne quarterback. Wat hij wist te presteren is des te knapper omdat er in zijn tijd veel puurder, en zonder gimmicks en trucjes, gespeeld werd. Hij overleed op 69-jarige leeftijd in 2002.
5. Walter Payton was geen indrukwekkend grote vent, en was ook al niet de snelste loper. Maar zijn niet aflatende wil om dingen af te maken maakten hem in zijn carrière bij de Chicago Bears onsterfelijk als running back. Hij overleed in 1999 op 45-jarige leeftijd aan een zeldzame leveraandoening.
4. Lawrence Taylor was even explosief als gek op het veld. Hij was de beste verdediging die een team kon hebben en speelde als linebacker zijn gehele carrière bij de New York Giants. Zijn hoogtijdagen lagen in de jaren 80 en hij bekende al vroeg in zijn American Football carrière drugs te gebruiken. Hij was dan ook behoorlijk controversieel .
3. Joe Montana speelde als quarterback. Nadat zijn grootte, armlengte en hardheid in twijfel werden getrokken, liet hij tijdens zijn lange carrière zien dat hij punctueel was, en dat hij de bal met precisie wist te krijgen waar die moest zijn. Zijn bijnaam Cool Joe kreeg hij omdat hij kalm bleef op de momenten die er toe deden.
2. Jim Brown maakte op zijn 29ste bekend met pensioen te gaan. De running back speelde sinds 1957 bij de Cleveland Browns en vond in 1965 dat hij alles al gehaald had wat er te halen viel. Elk record dat in zijn gebied te halen was, stond op zijn naam. Na zijn pensioen ging hij acteren en trad hij op als commentator. Inmiddels is de Amerikaan 83 jaar en doet het wat rustiger aan, en er staan nog steeds een aantal records op zijn naam.
1.Jerry Rice wordt geroemd als de beste wide receiver ooit. En dus ook als beste speler ooit. Hij speelde 21 seizoenen, zijn hoogtijdagen waren van 1985 tot 2000 bij de San Francisco 49ers, maar erna speelde hij nog bij enkele andere American Football clubs voordat hij in 2005 met pensioen ging. Rice heeft nog steeds een groot aantal ‘meeste per carrière' op zijn naam staan. En dit bereikte hij allemaal door vooral heel hard te werken.
Hard werken, dat American Football. Natuurlijk, als je een beetje groot (lang én breed) bent, en/of snel, helpt dat zeker mee. De bal op de juiste plek krijgen is ook handig, maar de meesten uit bovenstaand rijtje hebben hun plek in de top 10 aller tijden vooral verdiend met hard werken. Geen poeha, geen opgeblazen gedoe, gewoon buffelen op het veld. Daar kunnen onze voetballers nog een puntje aan zuigen!
Maar dan de hamvraag, krijgen ze betaald voor dat harde werk? Of is het salaris belabberd? Het zal je niet verbazen dat één van drie grootste sporten in de USA goed betaalt. In de NCAA spelen ongeveer 73.000 spelers. In de NFL werden in seizoen 2018 253 nieuwe spelers gerekruteerd. Dat betekent dat slechts 0,2% van de football spelers die dit op high school niveau spelen, ook in de hoogste competitie terecht komen.
Het gemiddelde salaris in de NFL is iets boven 2 miljoen dollar per jaar. Maar dit gemiddelde wordt behoorlijk omhoog getrokken door de topverdieners. Het modale salaris van een American Football speler in de NFL is dan ook ‘slechts' $860.000, een heel stuk lager. Een rookie, een beginneling in zijn eerste jaar, krijgt minimaal $435.000. Dat is wel hoger dan in de meeste sporten, en zal misschien iets te maken hebben met het risico op serieuze blessures.
Quarterbacks verdienen het meeste, en krijgen de meeste aandacht. Het gemiddelde salaris van een quarterback ligt rond $6 miljoen per jaar, met uitschieters boven $30 miljoen. Verdedigers scoren een stuk lager op de salarisschaal, gemiddeld verdienen zij $2,6 miljoen op jaarbasis. Een kicker is één van de best beschermde posities (als je die neerhaalt krijg je een forse straf) en houden het vaak langer vol, zij staan gemiddeld op 1,8 miljoen dollar per jaar. Onderaan bungelen de running backs. En dat terwijl een aantal van de beste spelers ooit running backs waren. Hun gemiddelde jaarsalaris ligt net boven $1.000.000.
Tot hun 26e stijgt het salaris van een American Football speler slechts licht. Op die leeftijd lijkt er een omslagpunt te zijn. De toppers lijken zich te onderscheiden van de middelmatige spelers en clubs proberen ze vast te leggen en houden met nieuwe contracten en miljoenensalarissen.
Tijd om eens te kijken naar het heden. Hoeveel verdienden die dikbetaalde toppers in 2019? We kijken voor de ranglijst alleen naar het basissalaris, deze mannen verdienen ook nog lekker in bonussen en sponsordeals.
Matt Ryan was de eerste American football speler die de grens van 30 miljoen per jaar aantikte. In 2018 stond hij dan ook nog tweede op de lijst. Hij sloot een deal van 150 miljoen dollar voor 5 jaar. Maar doordat er een salariscap geldt bij de Atlanta Falcons, waar hij al vanaf 2008 speelt, kreeg hij zo'n $9 miljoen per jaar ineens uitgekeerd. Zijn salaris per jaar is dus ‘slechts' $21,5 miljoen. Zijn sponsordeals met onder andere Nike, Gatorade, Delta Airlines, IBM en Mercedez Benz laten de jaarlijkse teller in 2019 oplopen tot een totaal van $26,5 miljoen.
In 2018 tekende Cooks een deal met de Los Angeles Rams, die hem overnam van de Patriots. De deal was voor 5 jaar en was 81 miljoen dollar waard. In 2019 werd de deal alweer opengebroken, voor nog eens $17 miljoen extra loopt het contract nu een jaar langer. Het overige inkomen van Cooks is ‘slechts' $500.000 op jaarbasis, goed voor een totaal van $28 miljoen in 2019.
In maart 2019 tekende Flowers een deal met de Detroit Lions, vijf jaar voor $90 miljoen. Dit deed hij zonder een agent. $56 miljoen is hiervan gegarandeerd, en het leverde hem in 2019 al een totaal op van $28,9 miljoen. Als defensieve speler is hij voor sponsoren minder waard: hij haalde slechts $250.000 extra op, wat zorgt voor een totaal van $29.1 miljoen in 2019.
In 2018 tekende Cousins een driejarig contract met de Minnesota Vikings. Toen stond hij met een salaris van $26 miljoen nog op de vierde plek, maar deze nieuwe deal levert hem in die drie jaar gegarandeerd $84 miljoen, oftewel $28 miljoen per jaar. Bonussen zitten er voor Cousins niet in, maar als je salaris 100% gegarandeerd is, is dat misschien ook wel wat waard in het American football. Je weet nooit wat er kan gebeuren. $1,8 miljoen aan sponsordeals maken een mooie $29,8 miljoen op jaarbasis.
In 2019 tekende Laurence bij bij de Dallas Cowboys. Als defensieve speler tekende hij de beste deal tot nu toe, een gemiddeld salaris van $21 miljoen per jaar is het hoogste voor zo'n speler ooit. Totaal is de deal $105 miljoen waard en loopt deze 5 jaar. Hij krijgt de eerste jaren meer dan de laatste, wat hem in 2019 een mooie $31,1 miljoen opleverde. Zijn andere deals leverden nog eens $150.000 op, goed voor bijna $31,3 miljoen totaal.
In maart 2019 tekende Foles een contract voor 4 jaar bij de Jacksonville Jaguars. Totaal krijgt hij in die vier jaar $88 miljoen, waarvan $50 miljoen gegarandeerd is. Een groot deel krijgt hij dus in het eerste jaar, wat niet ongewoon is in deze sport. Naast de $30,8 miljoen aan salaris verdiende hij ook nog eens $2 miljoen aan andere deals, wat zijn totaal over 2019 op $32,8 miljoen brengt.
De beste quarterback van deze tijd, en één van de beste spelers aller tijden, en toch is hij niet de bestbetaalde speler uit het American football. Brady zit met zijn 43 jaar al tegen zijn pensioen aan. De quarterback verdiende in 2018 nog $15 miljoen in een jaar aan salaris maar tekende een lucratieve deal met de Patriots. In 2018 harkte met zijn ‘merk' nog $14 miljoen binnen, in 2019 sloeg hij een aantal deals af en bleef dus steken op ‘slechts' $12 miljoen aan extra inkomsten. Dat maakt zijn jaartotaal toch maar mooi $35 miljoen.
De inmiddels 41-jarige quarterback verlengde in 2018 zijn contract met de New Orleans Saints voor 2 jaar. Hij speelt al sinds 2006 voor de club en is één van de beste quarterbacks aller tijden, in cijfers dan. De deal van $50 miljoen verdeeld over 2 jaar brengt hem dichter naar een eventueel pensioen, waar hij dan in alle rust van kan genieten zonder geldzorgen. Hij paste de deal in maart 2019 aan waardoor hij terug ging naar een salaris van $23 miljoen per jaar, om het team te helpen andere spelers (beter) te betalen. In 2019 haalde hij aan sponsordeals ook nog eens $16 miljoen binnen, maar schonk ook miljoen dollar aan onderwijsinstellingen. Zijn verdiensten waren in 2019 totaal $39 miljoen.
Roetlisberger, bijnaam Big Ben, speelt bij de Pittsburgh Steelers en tekende in 2019 een nieuwe deal als verlenging van zijn contract bij de club. Dit leverde hem een bonus op van $37,5 miljoen, waardoor zijn jaar in 2019 al niet meer stuk kon. In 2004 werd hij als 11e gekozen in de NFL draft en sindsdien verdiende hij al $232 miljoen aan salaris en bonussen bij de Steelers. In 2019 verdiende hij aan sponsoren nog $1 miljoen, zijn totaal staat dan ook op $46 miljoen.
De absolute grootverdiener van 2019 in de NFL was Russel Wilson. Dit was van tevoren al bekend, hij tekende namelijk bij bij de Seattle Hawkins waar hij al vanaf 2012 speelt. Deze deal levert hem gemiddeld $35 miljoen per jaar op, maar het eerste jaar was de deal dus al goed voor $70 miljoen! Tel daar nog $9 miljoen uit nevenverdiensten bij op, en Wilson sluit het jaar dus af met $79 miljoen meer.
In 2018 stonden er 7 andere namen op het lijstje. Wilson komt bijvoorbeeld uit het niets op 1. En voor 2020 zou het zomaar anders kunnen zijn. Ware het niet dat de coronacrisis ook invloed heeft op de NFL, in de zin dat er maanden niet gespeeld mocht worden, en op het moment van schrijven het ook maar de vraag is wanneer dat wel weer gaat beginnen. We moeten ons zelfs afvragen of de Super Bowl wel door kan gaan…
Dat er dus veel nieuwe deals worden gesloten, met weer van dit soort bedragen, lijkt onwaarschijnlijk. Zonder wedstrijden geen of minder (advertentie-)inkomsten en dus zullen ook hier clubs even voorzichtiger zijn met geld.
Een tweede reden waarom het lijstje steeds verandert, is omdat een deal vaak voor meerdere jaren is en een totaalbedrag wordt afgesproken. Dit bedrag wordt vaak niet over alle jaren eerlijk verdeeld, maar de eerste jaren wordt er meer uitbetaald dan de latere jaren. Waarom dit zo is, is niet bekend. Je kunt je iets bedenken als dat een speler naarmate die ouder wordt, misschien minder wedstrijden kan spelen, of dat er meer risico is op blessures, waardoor hij waardevoller is in de eerste jaren. Of het is een soort verkapte tekenbonus. Het zou allemaal maar zo kunnen.
Hoewel een salaris onder een miljoen voor sporters niet altijd als even goed betaald voelt, is het wel vrij gemiddeld. Het is in ieder geval veel meer dan Jan Modaal elk jaar mee naar huis brengt. In honkbal en basketbal zien we eigenlijk geen hele andere bedragen.
De toppers verdienen alleen wel heel dik. Natuurlijk mogen zijn betaald worden voor hun exceptionele kunsten, maar zou het niet eerlijker zijn om de mindere goden, noem alle spelers behalve quarterbacks, die ook deel van het team zijn én meestal ook keihard werken, meer te betalen? Maar helaas, zo lijkt het in vrijwel geen enkele teamsport te werken.
Alleen als het gereguleerd wordt door een bond, zoals deels in basketbal gebeurt, kunnen de bedragen van de toppers omhoog. Maar zolang teams dan alsnog moeten werken met een maximum salarisbudget, zijn er altijd weer een aantal bij die er minder goed van af komen, omdat anderen dik betaald krijgen zodat ze bij de club komen of blijven.
In American football is de kans op een serieuze blessure wel groter, al lijkt het allemaal wel mee te vallen. Al zal Alex Smith er anders over denken, ook al zou hij nooit meer kunnen spelen, toch houdt ook hij er een mooie cent aan over. Niet dat dat opweegt tegen de kans om nooit meer normaal te kunnen lopen, maar hé, dat is het risico van het American football vak.
