De crypto munten. Daar is al heel veel over geschreven en eerlijk is eerlijk, ik heb daar heel veel niet van gelezen. Wat dat betreft ben ik nog een echte crypto noob.
Natuurlijk volg ik het nieuws over de virtuele muntjes wel een beetje via de gangbare media. Afgelopen week was er echter op de radio een interview met de voorzitter van de Vereniging van Effectenbezitters wat me wel mijn oren deed spitsen.
Hij refereerde aan de aloude kettingbrief als voorloper van het nu populaire digitale geld. Voor wie nog nooit van de kettingbrief gehoord heeft; dat was een fenomeen uit vervlogen tijden. Je moest tien gulden sturen naar degene bovenaan de lijst en dan zelf tien brieven sturen naar vrienden/kennissen waarbij je de bovenste naam doorstreepte en je eigen naam onderaan het lijstje met namen mocht zetten.
De bedoeling was natuurlijk dat jij dan ook, als je naam eenmaal bovenaan stond, postzakken vol brieven met daarin 10 gulden zou ontvangen. Met andere woorden, een piramidespel waar alleen de initiatiefnemers veel geld aan verdienden.
Later ging dat ook met producten zo via multilevel marketing. In de jaren tachtig ben ik ook wel eens gelokt naar een zaaltje met de belofte dat ik enorm snel rijk mee zou gaan worden.
Snelle jongens in snelle pakken met snelle auto’s recht voor de ingang vertelden dat er voor de snelle beslissers snel heel veel geld te verdienen viel. Hoe sneller je instapte, hoe sneller je groeide en hoe sneller ook jij in een snel pak in je snelle auto kon gaan racen.
Gelukkig was ik toen redelijk snel van begrip en ben ik in de pauze vlug naar huis gegaan. Later hoorde ik van een ook aanwezige bekende dat er genoeg bezoekers waren geweest die 1500 gulden hadden betaald om aan de slag te gaan met hun starterspakket. Het enige wat je hoefde te doen was tien vrienden en/of familieleden zo ver te krijgen dat ze ook die producten gingen verkopen. Kansloos.
Ik was wel verbaasd dat deze meneer dit voorbeeld erbij haalde. Zo had ik nog niet naar de crypto’s gekeken. Mensen volgen elkaar, vertelde hij ook nog. Zo ontstaat een hype en de enigen die hier echt veel geld aan verdienen zijn de handelaren en natuurlijk de eersten die een crypto munt het digitale leven laten zien. Gebakken lucht verkocht door middel van briljante marketing.
Mijn enige gedachten die ik in dit kader had gehad tot nu toe waren over mijn eigen gemiste kansen om halverwege de jaren 2000 een tas vol bitcoins aan te schaffen voor de prijs van een kopje koffie per stuk. Natuurlijk volg ik het nieuws wel over het omvallen van FTX en andere ontwikkelingen op de markt, maar zoals gezegd doe ik dat als leek.
Tijdens het luisteren moest ik wel denken aan Onetime.nl. Wat zouden de leden van het forum denken van de benadering dat de hele handel in cryptomunten wordt neergezet als een piramidespel? Gaat de hele handel op termijn omvallen als een rijtje dominosteentjes en wordt de crypto munt een hoofdstuk in de financiële geschiedenisboeken?
Is het inderdaad de briljante marketing die er voor heeft gezorgd dat zo veel mensen geloofd hebben dat ook zij snel rijk kunnen worden? Of is een goed bedoeld en misschien wel toe te juichen initiatief om iets te veranderen aan het klassieke monetaire stelsel in handen gevallen van geldwolven die geen groter belang hebben dan het eigenbelang?
Ook moest ik denken aan die keer dat ik naar Duitsland was gereden om daar als stagiair aan de slag te gaan bij een broker. Het was daar net Wolves of Wall Street. In een grote ruimte met heel veel telefoons kregen we een gouden gids onder onze neus geduwd met de dringende en nogal dwingende opdracht om middenstanders te gaan bellen.
Voordat we dat gingen doen moesten we eerst binnen een uur een onzinverhaal over rendementen en kansen uit ons hoofd leren. In plaats van te leren besloot ik te observeren en te luisteren. De ervaren brokers, lees oplichters, schuwden niet om met luide stem arme slagers, bakkers en timmerlieden te overtuigen hun zuurverdiende spaargeld of pensioenvoorziening te investeren in kansloze aandelen en opties.
Het ging er die gasten helemaal niet om er winst of verlies werd gemaakt. Het ging om de commissie. Na één dag had ik het wel weer gezien.
Zou het nu weer zo gaan? Maar dan in een moderne versie? Wordt het “nieuwe geld” gekaapt door de aloude hebzucht? Ik ben benieuwd.