Koning Willem-Alexander en zijn Koningin Máxima zijn populairder dan ooit. Ze zijn goede uithangborden voor ons land, maken handelsafspraken met diverse andere landen en zijn ook nog eens ‘benaderbaar'. Inmiddels zitten ze vijf jaar op de troon, tijd om de balans eens op te maken. Letterlijk dan, want wat kost het Nederlandse koningshuis nu eigenlijk?
In de Grondwet is in 1848 vastgelegd dat leden van het Koninklijk Huis geen belasting hoeven te betalen over hun uitkering. De bedragen die zij dus ontvangen zijn netto. Wel wordt het bedrag van de uitkering elk jaar geïndexeerd en volgen de lijn van de ambtenarensalarissen. Laat ik dit zeggen: als ik als ambtenaar dit netto mag verdienen, zou ik direct ambtenaar worden!
Laten we beginnen met wat de leden van het koningshuis kosten. Alleen de Koning en Koningin, Prinses Beatrix en troonopvolger Prinses Amalia ontvangen een uitkering van de staat. Voor Amalia start deze pas in 2021, als ze 18 wordt, dus die laten we hier nog even buiten beschouwing. De andere leden van de Koninklijke familie moeten voor zichzelf zorgen.
Wat de drie precies per jaar krijgen wordt elk jaar in de Miljoenennota opgenomen en wordt dus jaarlijks geïndexeerd. In 2018 ontvangen ze het volgende:
Als Amalia 18 wordt zal ze € 263.000 aan inkomen gaan ontvangen, wederom belastingvrij.
De bedragen die hierboven genoemd zijn, zijn dus over 2018. Hoe zagen de bedragen er afgelopen jaren uit?
| Jaar | Willem – Alexander | Máxima | Beatrix |
| 2014 | € 817.000 | € 324.000 | € 462.000 |
| 2015 | € 823.000 | € 326.000 | € 465.000 |
| 2016 | € 866.000 | € 343.000 | € 489.000 |
| 2017 | € 888.000 | € 352.000 | € 502.000 |
Toen we nog in de crisis zaten, steeg het inkomen van ons Koningshuis nog geen 1%, maar de laatste jaren is dit dus wel wat opgelopen.
Dit is het privé-inkomen van dit gezin. Alle uitgaven die te maken hebben met hun ambt en de vertegenwoordiging van ons land hoeven zij zelf niet te betalen, dit komt ook uit onze schatkist. En dan hebben we het over grote bedragen!
Het Koningshuis hoeft dus hun vaste lasten niet zelf te betalen, enkel de zaken die ze privé hebben en doen betalen ze uit eigen middelen. Oftewel: betalen ze van de riante, belastingvrije uitkering die ze van de staat ontvangen.
Op de Miljoenennota staat jaarlijks een begroting van tientallen miljoenen voor het Koningshuis. Om precies te zijn, in 2018 is er 42,3 miljoen Euro gereserveerd voor de kosten die onze monarchie maakt voor publieke zaken. 1,8 Miljoen daarvan gaat naar het salaris van de royals, de rest gaat dus op aan andere zaken.
Dat is een dikke 40 miljoen ja! Gelukkig is dat, als je het terug rekent, ongeveer € 2,50 per hoofd van de bevolking, dus voordat je meteen heel hard gaat roepen dat je belastinggeld allemaal opgaat aan het Koningshuis, dat is dus niet waar. Als jij maar € 2,50 per jaar belasting betaalt, doe je iets goed, of juist niet (hoor ik daar witwasserij of belastingontduiking?).
Maar waar gaat die dikke 40 miljoen euri naartoe? Nou, daar wordt nogal wat van betaald, dat is zeker.
Op de Miljoenennota staat jaarlijks een begroting van tientallen miljoenen voor het Koningshuis. Om precies te zijn, in 2018 is er 42,3 miljoen Euro gereserveerd voor de kosten die onze monarchie maakt voor publieke zaken. 1,8 Miljoen daarvan gaat naar het salaris van de royals, de rest gaat dus op aan andere zaken.
Dat is een dikke 40 miljoen ja! Gelukkig is dat, als je het terug rekent, ongeveer € 2,50 per hoofd van de bevolking, dus voordat je meteen heel hard gaat roepen dat je belastinggeld allemaal opgaat aan het Koningshuis, dat is dus niet waar. Als jij maar € 2,50 per jaar belasting betaalt, doe je iets goed, of juist niet (hoor ik daar witwasserij of belastingontduiking?).
Maar waar gaat die dikke 40 miljoen euri naartoe? Nou, daar wordt nogal wat van betaald, dat is zeker.
Naast de uitkering die de koning, zijn vrouw en zijn moeder ontvangen, krijgen zij ook een onkostenvergoeding. Hiervan moeten zij onder andere hun meest directe medewerkers betalen. In 2018 bedraagt de vergoeding voor Willem-Alexander 4,75 miljoen, voor Máxima een dikke 6 ton en Beatrix krijgt hiervoor 1 miljoen tot haar beschikking.
Als Amalia straks 18 is krijgt ook zij een onkostenvergoeding naast haar uitkering, deze zal zo'n 1,2 miljoen gaan bedragen.
De kosten die samenhangen met het publieke beroep van ons Koningshuis worden functionele uitgaven genoemd. Deze kosten bestaan uit:
Deze kosten komen samen op 28,3 miljoen Euro uit voor dit jaar. Hiervan worden uiteraard ook een aantal mensen aan het werk gehouden, dus een groot deel van deze kosten vloeien weer terug naar de werkende bevolking.
De kosten voor privévluchten voor bijvoorbeeld vakantie, zitten niet in de begroting en worden ook niet (meer) door de Staat betaald. Deze moeten de royals dus zelf betalen. Hetzelfde geldt voor de villa in Wassenaar en het vakantiehuis in Griekenland.
Er zijn nog drie kostenposten die in de begroting zitten en die nog niet genoemd zijn hier. De begroting voor 2018 is 42,3 miljoen dus voor de snelle rekenaar komen we nog een kleine 6 miljoen tekort. Deze gaan op aan drie 'diensten':
Dan staat er op de Rijksbegroting nog een post die ook ten behoeve van het Koninghuis is maar niet opgenomen is op de Begroting van de Koning. Maar als we eerlijk zijn, horen deze uitgaven wel bij het Koningshuis.
Het gaat hierbij om drie onderdelen:
Deze kosten worden dus (deels?) doorbelast aan andere ministeries, maar die worden natuurlijk ook ‘gewoon' uit de Staatskas betaald, dus deze dikke 17 miljoen wordt ook van onze belastingcenten betaald. Hiermee gaat de bijdrage per hoofd van de bevolking met een euro per jaar omhoog en komt op € 3,50. Nog steeds niets om je echt druk om te maken lijkt me.
Het is je wellicht opgevallen dat de beveiliging van het Koninklijk Huis niet opgenomen is in de begroting. Of in ieder geval, niet in dit overzicht. Dat komt omdat de kosten die daarmee gemoeid zijn, niet openbaar worden gemaakt. Dit moeten we dus nog wel optellen bij de 60 miljoen die wel gespecificeerd is. Oud-minister Gerrit Zalm berekende in 2009 al dat de kosten voor de beveiliging zo rond de 25 miljoen zouden liggen.
Als we ook de kosten voor de beveiliging nog doorrekenen, komt er nog eens zo'n € 1,50 per hoofd van de bevolking per jaar bij. Het koningshuis kost ons dus, volgens de officiële begroting, ongeveer € 5 per persoon per jaar. Ik schrik daar niet van. Ja, het totaal is veel geld, en ze krijgen aan uitkering meer dan Jan Modaal.
Vooral de bedragen die genoemd worden voor Amalia vallen bij veel Nederlanders verkeerd. 1,5 Miljoen voor een meisje van 18? Dat is toch belachelijk? Nou, het grootste deel is geen inkomen maar een onkostenvergoeding. Hier houdt ze dus als het goed is niets aan over.
Persoonlijk vind ik dat onze Koninklijke familie niet te benijden valt. Ja, ze hebben zeker een leuk inkomen, maar leven daarvoor al hun hele leven in de schijnwerpers. Met enorme bakken commentaar bij alles wat ze doen. Niets is privé, zelfs op vakantie moeten ze rekening houden met hun openbare leven. Dit geldt natuurlijk ook voor andere beroemde personen maar die kiezen er voor. En Máxima koos er ook voor toen ze voor onze Wim-Lex viel. Zij krijgt in verhouding ook veel minder dan haar man en schoonmoeder. Maar daarvoor moet zij er wel altijd tiptop uitzien, en een off-day kan ze niet hebben. Draagt ze twee keer hetzelfde, dan wordt het vaak als ‘goedkoop' afgedaan, terwijl als ze een dure nieuwe jurk aanheeft ze geld verspilt. Zij, en de anderen, kunnen het dan ook niet snel goed doen.
Een professor van Tilburg University, Harry van Dalen, heeft enkele jaren berekend dat het koninghuis ons als natie zo'n 4 tot 5 miljard Euro per jaar oplevert. Dan zijn de kosten ineens een schijntje…
In Europa zijn meerdere monarchieën en dus ook meerdere Koninklijke families. Kosten die allemaal net zoveel?
Nou... wij staan met ons kikkerlandje op de derde plek. Dus ja, ons koningshuis kost serieus geld. Daar staat tegenover dat onze koning ook een actieve koning is, wat niet van elk staatshoofd gezegd kan worden.
Bovenaan de lijst staat het Engelse koningshuis met aan het scepter de langstzittende vorst aller tijden: Queen Elizabeth. Zij kosten de staat 47,7 miljoen euro. Daarnaast heeft de koningin inkomsten uit huur, zo'n 15 miljoen op jaarbasis. Daar hoeven we dus geen medelijden mee te hebben. Zowel Harry als William krijgen een dikke 1,6 miljoen op jaarbasis en ook Kate mag eenzelfde bedrag per jaar bijschrijven.
Op nummer twee staat belastingparadijs Monaco. Koning Albert en de rest van de Grimaldi's kosten de staat ruim 43,5 miljoen. De familie heeft goed geboerd met o.a. kunst en hun gezamenlijke tegoed wordt geschat op een miljard.
Op nummer 4 staat Noorwegen met een kleine 30 miljoen, en daarna wordt het snel minder. In Liechtenstein krijgt de prins iets meer dan 2 ton op jaarbasis. Maar zijn familie bezit een groep banken en is dan ook zo'n 4 miljard waard.
Al met al kost het koningshuis ons dus genoeg, maar levert het ook wat op.
geplaatst in 
