Toevalligheid

De toevalligheid van het toeval

Een mooi verhaal over handelsgeest en passie. Een levenswerk dat voorlopig eindigt met een speelgoedmuseum met de verkeerde naam. Bijzonder voor kinderen maar zéker ook voor volwassenen. Ergens in the middle of nowhere op het Griekse eiland Rhodos.

En het begint voor ons allemaal met de stroopwafels van Ot en Wien op het Tsambika jaarfeest.

Procent Transparant geplaatst in Over knaken door Procent
op 20 september 2023
laatste update: 20 september 2023
Toevalligheid

De overlevering van Tsambika

Aan de westkust van Rhodos ligt tussen Kolymbia en Tsambika Beach heel hoog op de berg het Tsambika klooster. Nu inmiddels redelijk goed toegankelijk, maar in de oudere tijden alleen bereikbaar via een hele lange smalle stenen trap.

De overlevering wil dat vrouwen die moeite hadden met kinderen krijgen met blote voeten de berg moesten beklimmen, eenmaal boven een popje offerden, bidden met de paters (wat dat precies inhield daar worden uiteraard wel grappen over gemaakt) om vervolgens weer vruchtbaar af te dalen naar hun eigen dorp. Heel veel kinderen werden dan ook Tsambika of Tsambikos genoemd. En nog steeds.

Eén keer per jaar is er volgens oude traditie het Tsambika jaarfeest. Niet hoog boven op de berg bij het klooster, maar makkelijker bereikbaar beneden aan de doorgaande weg. Er is een kermis met afgeschreven attracties, heel veel stands met nog veel meer tapijten, speelgoed en (nep)merkkleding in overvloed.

En, best bijzonder, minimaal twintig pop-up souflaki-restaurants waar duizenden en duizenden locals in de week van het feest gaan eten en drinken. Tussendoor lopen bedelende nonnen, verkopen ze ijs en zoetigheden en stonden we plots oog in oog met de stroopwafels van Ot en Wien.

Vijf jaar geleden hadden ze huis en haard in Nederland verkocht en waren ze het Griekse stroopwafel-avontuur begonnen. Een winkeltje diende als basis en tijdens het seizoen reisden ze zo veel mogelijk feesten en festivals af. Rijk werden ze er niet van, maar het beviel ze uitstekend.

Ze waren lid van een clubje Nederlanders die, net als zij, geld verdienen met een bedrijfje op Rhodos. De meeste leden waren dames die de Griekse liefde gevonden hadden, maar ook één of twee volledig Nederlandse koppels. Als clubje hadden ze een folder uitgebracht met daarin de beschrijving van hun bezigheden. Het speelgoedmuseum stond ook in de folder.

Concorde bij speelgoedmuseum

Speelgoedmuseum

We, nou ja eerlijk gezegd meer de dame waarmee ik de vakantie doorbracht, wilden heel graag de romantische zonsondergang meemaken vanaf het strand. Op vakantie schijnt die zon namelijk veel mooier onder te gaan dan thuis.

Daarvoor moesten we naar de andere kant van het eiland. En, toeval of niet, die weg naar de andere kant liep zo ongeveer langs dat speelgoedmuseum aan een kronkelende sluip-door-kruip-door weg in het midden van niets. De verwachtingen waren dat ook laaggespannen. Als Jan de toerist wordt je natuurlijk constant verleid met de mooiste omschrijvingen van uiteindelijk niks.

Wow! Onze monden vielen bijna open van verbazing. We liepen niet binnen in een verbouwde zolderkamer of gepimpte Griekse schuur, maar in een echt museum. Ruim, groot, helder verlicht en koel. Mooi ingericht en netjes.

Aan de lange tafel in de ontvangstruimte zaten vader en zoon de nieuwste aanwinsten uit te sorteren. Moeder, de Nederlandse connectie, heette ons van harte welkom en gaf uitleg. Het speelgoed stond chronologisch uitgestald in mooie vitrinekasten.

Het begon bij de jaren dertig en eindigde in de tachtiger jaren. Bijna al het uitgestalde speelgoed was van Griekse makelij. Veel natuurlijk onder licentie geproduceerd. Beneden was er nog een gedeelte. Een soort arcadehalletje.

Pac-man

Een waar walhalla

Toy Museum. Zo noemen ze het zelf, maar het is veel meer dan dat. Het is een waar verzamelaars-walhalla. Ongelooflijk veel items, zelfs die uit de dertiger jaren, waren nog voorzien van de originele verpakking.  

Veel speelgoed en vooral heel veel modelautootjes waarvan de verpakking nog nooit was geopend. Rijen Matchbox autootjes in mint condition met doosje. Mijn broer, een echte verzamelaar, zou er zo twee dagen kwijlend kunnen rondlopen.

Eenmaal beneden wachtte ons de volgende verrassing. De originele Pac-man kast in nieuwstaat en speelbaar. Drie klassieke flipperkasten. Klassieke video games, Fotoplay, de eerste Sega, het Pong spel. Allemaal gratis bespeelbaar zonder limiet. Opnieuw WOW.

Autootjes speelgoedmuseum
Toy Museum

Van Athene naar Rhodos

Het is het levenswerk van de eigenaar. Begonnen in Athene in de speelgoedhandel, maar op zoek naar meer rust en grappig genoeg naar een postkantoor waar je nog met een auto vol dozen voor de deur kon parkeren (in Athene kon dat alleen met een scooter vanwege de drukte), terechtgekomen op Rhodos aan een kruip-door-sluip-door-weg in het midden van niks.

Eind jaren tachtig, toen het goedkope Chinese speelgoed zijn intrede deed, had hij door heel Griekenland voorraden van sluitende fabriekjes en traditionele speelgoedwinkels opgekocht. De pareltjes zelf gehouden en met de rest gehandeld.

Vrachtwagens vol had hij naar West-Europa gebracht en handel waar in Griekenland behoefte aan was mee teruggenomen. En nu, nu kon hij in alle rust met zijn zoon aan de lange tafel in de ontvangstruimte de nieuwste aanwinsten sorteren. Ondertussen ons in het kort zijn levensverhaal vertellend.

Ben je toevallig een keer in de buurt? Ga langs en geniet. Als je net zo enthousiast bent als wij, krijg je misschien nog een leuk cadeautje mee ook!

on air