Een sportcompetitie op topniveau is niet alleen een onderlinge strijd om het kampioenschap tussen de deelnemende teams, maar is ook een eigen economie waar verschrikkelijk veel geld in omgaat. OneTime dook in de financiële handel en wandel van de vijf rijkste sportcompetities ter wereld.
De UEFA Champions League? Nee. LaLiga? Ook niet. De Serie A dan? Nope. Ook niet. De grootste Europese voetbalcompetities halen met uitzondering van de Engelse Premier League de top-5 van rijkste competities ter wereld niet.
Ook de Formule 1 haalt het ondanks de vele honderden miljoenen die in de koningsklasse van de autosport rondgaan niet.
Het grote geld wordt nog altijd in de Verenigde Staten verdiend. Met de NFL, MLB, NBA en NHL zijn de grote Amerikaanse sportcompetities allemaal vertegenwoordigd in de top-5.
De National Football League is religie in de Verenigde Staten. Hoewel het qua aantal wedstrijden de kleinste en kortste competitie van de USA is, is er geen sport populairder dan American Football. TV-zenders vechten over uitzendrechten en willen zoveel mogelijk wedstrijden inkopen. Bedrijven willen en masse hun bedrijfsnaam aan de NFL koppelen.
De Super Bowl is het meest commerciële sportevenement ter wereld en de rest van wereld wappert met flinke flappen om NFL wedstrijden in hun land te laten spelen.
Hoeveel geld er daadwerkelijk in de NFL verdiend wordt is lastig om te achterhalen. Dat komt omdat de NFL geen beursgenoteerd bedrijf is en daarom niet verplicht is om volledige openheid van zaken te geven.
In de basis is het business model van de NFL, dat de league in 2019 ruim 15 miljard dollar opleverde, gebaseerd op televisiegelden, merchandising, ticketverkoop en, jawel, gokken. Daarbij dienen we direct aan te merken dat televisiecontracten voor meer dan de helft voor het inkomen van de NFL zorgen.
Het inkomen van de NFL is onderverdeeld in twee categorieën: nationaal en lokaal. Onder nationaal inkomen vallen de televisie-inkomsten, de merchandising-inkomsten en de gokinkomsten. In deze categorie werd bijna twee derde van het inkomen, een slordige 10 miljard, verdiend. Televisiezenders als ESPN, NBC, CBS en FOX betalen honderden miljoenen om Football-beelden uit te mogen zenden.
NBC, CBS en FOX hebben een megacontract waarbij ze gezamenlijk Sunday Night Football uitzenden en de Super Bowl laten roteren. ESPN, eigendom van Disney, heeft een exclusieve deal met de NFL om football-wedstrijden op maandagavond uit te zenden. Daarvoor betaalt de sportzender 1,52 miljard (!!) dollar per seizoen.
Naast het giga-inkomen aan televisiegelden, heeft de NFL organisatie ook voor vele miljoenen aan merchandising en licensing deals met diverse partijen. Licensing deals zijn overeenkomsten waarbij een partij die gebruik wil maken van het NFL logo of beeldmerken van individuele clubs aangesloten bij de NFL daarvoor portret- en merkenrecht moet betalen. Dat gebeurd via een licensing overeenkomst.
Een derde grote pijler is gokken. De NFL heeft zich altijd uitgesproken tegen gokken, maar was er als de kippen bij om gokken te faciliteren toen dat wettelijk gelegaliseerd werd in de diverse Amerikaanse staten. Dit levert de NFL jaarlijks vele honderden miljoenen op. De Amerikaanse gokmarkt is een markt waar plusminus $ 150 miljard in omgaat.
Lokaal inkomen wordt door de clubs direct verdiend. Hieronder vallen de ticketing, sponsoring en team merchandising. Over de hele breedte van de NFL wordt hier 5 miljard dollar op verdiend, maar de tussen de teams onderling zit er best wel wat verschil. De Cincinnati Bengals zijn het minst aantrekkelijke team in de NFL. Zij verdienden ‘maar’ 60 miljoen op een omzet van 398 miljoen dollar.
Naast de inkomsten zijn er natuurlijk ook uitgaven. Een NFL team draaiende houden kost klauwen vol met geld. Naast de salarissen voor de spelers en coaches, wat al geen kleine kostenpost is, moet er een stadion onderhouden en schoongemaakt worden, zijn er marketingkosten en administratieve kosten, is er personeel dat niet tot het technisch kader behoort en zijn er nog out of pocket kosten.
De Green Bay Packers gaven in 2020 437 miljoen dollar uit, waarvan 227 miljoen naar de spelersgroep is gegaan.
De finale van de NFL in februari is het jaarlijkse commerciële hoogtepunt van de Amerikaanse football cultuur. De wedstrijd tussen het beste team uit de Eastern Conference en de Western Conference is eigenlijk van ondergeschikt belang aan de halftime show en de commercial breaks á 4 miljoen dollar per seconde.
De Major League Baseball bestaat uit 30 teams die in een seizoen van 82 reguliere wedstrijden en play-offs spelen om een plekje in World Series te bemachtigen. Daar strijden de teams om het kampioenschap.
In een normaal MLB seizoen realiseert men een omzet van meer dan 10 miljard dollar. Een MLB seizoen start in maart en eindigt in november met de World Series. De omzet bedroeg in 2018 10,3 miljoen omgezet, in 2019 10,7 miljoen.
In 2020 ontsnapte ook de MLB niet aan de impact van Covid-19. Er werd slechts een derde van het reguliere seizoen gespeeld. De omzet bedroeg desondanks nog altijd 3,6 miljoen dollar.
De herkomst van de inkomsten is ongeveer gelijk aan die van de NFL. De verkoop van televisierechten is de grootste bron van inkomsten. Onder andere ESPN, de Turner Group, CBS en YouTube hebben tv-rechten gekocht. Clubs verkopen onverkochte uitzendrechten aan regionale televisiezenders.
Uit merchandising, licensing en marketing komt een tweede grote taartpunt aan inkomsten. Populaire teams als de Boston Red Sox, New York Yankees en Los Angeles Dodgers verkopen wereldwijd veel merchandising, waar ook de MLB een graantje van meepikt.
De derde grote taartpunt is ticketing. Van de 162(!!) wedstrijden die elk team in een regulier season speelt, zijn er 81 thuiswedstrijden. Deze wedstrijden zijn vaak uitverkocht of nagenoeg uitverkocht.
De LA Dodgers hebben dit seizoen de meeste toeschouwers door de stadion poorten mogen begroeten. De titelverdediger ontving in Dodger Stadium gemiddeld 34.625 toeschouwers. Dat totaliseert tot iets meer dan 2,8 miljoen toeschouwers in het reguliere seizoen. Die toeschouwers betalen gemiddeld $ 75 per kaartje.
De Dodgers verdienen dus bijna twee honderd miljoen aan tickets alleen. Dat is nog zonder de inkomsten van eten en drinken in het stadion. Ook de foam fingers uit de souvenirwinkel tellen niet mee voor deze inkomsten. Dat is allemaal extra omzet op wedstrijddagen.
Dat soort geld gaat er niet in om in de NBA, de meest bekende en meest prestigieuze basketbalcompetitie ter wereld. In een regulier seizoen van 82 wedstrijden per club, proberen 30 teams de play-offs te halen. In de play-offs spelen de beste teams om de titel.
De NBA heeft grote sterren voortgebracht zoals Michael Jordan, Magic Johnson, Kobe Bryant, Shaquille O’Neal en de meest recente superster LeBron James. Rolmodellen voor Afrikaanse Amerikanen. De NBA heeft ontegenzeggelijk een grote rol gespeeld in de emancipatie van donkere mensen in de Verenigde Staten.
Inkomsten heeft de NBA voldoende. In 2019, het laatste jaar voor Corona, werd er meer dan 8,5 miljard dollar omgezet. Grootste bronnen van inkomsten zijn televisiecontracten, maar ook licensing, merchandising en sponsoring brengen een aardige duit in het laatje.
In het Corona-seizoen 2020/21 moest het reguliere seizoen van de NBA ingekort worden en dit heeft de competitie veel geld gekost. Voor het huidige seizoen (21/22) liet men echter weten te verwachten een omzet van boven de 10 miljard dollar te realiseren.
De NBA heeft een belang van 7 miljard dollar in start-up Draper Labs. Dit bedrijf maakt NFT’s (een soort cryptovaluta) voor de NBA. Met deze munten zijn samenvattingen te koop. Ook met de producent van spelerskaarten die geruild kunnen worden, Fanatics, heeft de NBA een licensing deal gesloten zodat een deel van de verkopen terug de kassa van de league in druppelt.
Kosten worden in de NBA ook gemaakt. Clubs betalen astronomische salarissen aan spelers. Het minimumloon voor een volledige NBA professional ligt voor dit seizoen op 3,3 miljoen dollar per jaar. Supersterren als Lebron James, Stephen Curry en Kevin Durant verdienen een veelvoud daarvan. Het absolute topinkomen gaat naar ‘King’ James, die jaarlijks zo’n 95 miljoen dollar toucheert, maar dat is niet alleen basketbal-inkomen. James acteert ook in (hele slechte) films.
Het zal niet vaak voorkomen, maar de Premier League is in dit lijstje de vreemde eend in de bijt. Je zou verwachten dat de Champions League, dat in Europa toch echt als miljoenenbal bekend staat, in dit lijstje zou staan, maar de inkomsten en uitgaven van de Premier League zijn toch echt lucratiever.
Op het gebied van sponsoring profiteert de Premier League enorm van de strijd die bookmakers en online casino’s met elkaar voeren. Elke Premier League club heeft een betting partner die vele miljoenen per seizoen over maken naar de diverse clubs.
Daarnaast zijn er inkomsten vanuit oligarchen (Chelsea), oliestaten (Manchester City/Arsenal), Afrikaanse toerismebureaus (ook Arsenal en niet geheel oncontroversieel) en Amerikaanse investeerders (Manchester United en Liverpool). Je begrijpt direct dat hier veel geld achter zit.
Door de concurrentiepositie van de Premier League kunnen de Engelse clubs veel geld betalen voor talentvolle voetballers. Dat maakt de competitie aantrekkelijk en dat maakt dat investeren in transfersommen en salarissen van voetballers dubbel en dwars terugverdiend wordt door de verkoop van merchandising, tickets en vooral televisierechten.
De wedstrijdbeelden van de Premier League worden wereldwijd uitgezonden en gaan voor veel geld over de toonbank. Voor (sport)zenders is het aan kunnen bieden van Engels topvoetbal essentieel voor het aantal abonnementen dat ze kunnen verkopen. In Nederland zal Ziggo Sport het echt wel gaan voelen in de portemonnee dat de Premier League rechten voor de Nederlandse markt zijn verkocht aan de nieuwe streamingdienst ViaPlay.
In het seizoen 2019/2020 draaide de Premier League een omzet van 5,3 miljard euro. Dat is een daling van 14% ten opzichte van het seizoen ervoor. De reden: Corona. Gelukkig hoeven de clubs zich nog niet direct zorgen te maken. De gemiddelde omzet van een Premier League club bedroeg nog altijd een slordige 266 miljoen. Meer omzet dient zich echter alweer aan de horizon aan.
Een consortium van SkySports, BT Sports en Amazon Prime leggen van 2022 jaarlijks vijf miljard op tafel om live Brits voetbal uit te mogen zenden. SkySports betaalt het merendeel van de factuur en mag daarom ook de meeste wedstrijden uitzenden. Deze deal komt bovenop de deal die de clubs hebben met de BBC voor het uitzenden van samenvattingen en radiorechten. Ka-tjing.
De kleinste van de vier Amerikaanse sportcompetities is nog altijd rijker dan het merendeel van de Europese voetbalcompetities en sporten als de Formule 1. In de NHL wordt dit jaar voor het eerst meer dan 5 miljard dollar verdiend. Het seizoen 2019/20 werd met een licht verlies afgesloten op 4,4 miljard dollar omdat gedurende het seizoen toeschouwers uit de stadions geweerd moesten worden.
In 2020/21 kende de NHL slechts een half seizoen. Dit seizoen wordt er weer een volledig regulier seizoen van 82 wedstrijden en play-offs gespeeld. De NHL verwelkomt met de Seattle Kraken het 32ste team.
Er zijn een aantal oorzaken die er toe leiden dat de NHL dit seizoen door de 5 miljard dollar grens gaat. Eerstens is er een nieuwe televisiedeal gesloten met niet alleen Amerikaanse zenders als ESPN en Turner Media, maar ook met Sky Deutschland waardoor vele miljoenen meer inkomsten uit de televisierechten komen.
Daarnaast is het de NHL teams dit jaar voor het eerst toestaan om ruimte op de ijshockey-shirts te verkopen aan sponsoren. Eerder was tenuesponsoring in de NHL verboden. Sinds een aantal seizoenen is het toegestaan om een sponsornaam op de helm van de spelers af te drukken. Dit seizoen wordt die commerciële ruimte dus uitgebreid.
De Washington Capitals waren het eerste team dat een shirtsponsor wist te strikken. Zij legden met Caesars Entertainment Group een bookmaker vast die afgebeeld staat op het thuistenue en het derde tenue van de Capitals. Natuurlijk is het gezien de moeilijke wetgeving, ook in Amerika, niet verwonderlijk dat er een online casino/bookmaker vooraan staat om gebruik te maken van de sponsormogelijkheden.
Deze nieuwe shirtsponsor brengt voor de 32 NHL teams naar schatting meer dan 100 miljoen dollar in het laatje. Meer dan welkom voor de teams natuurlijk.
Het is in Amerika niet standaard dat sportteams shirtreclame op hun tenues voeren. Vaak staat de naam van de club prominent afgebeeld op het shirt. Wat de wijziging in opvatting van de NHL over shirtreclame betekent voor andere sporten is nog niet duidelijk. Het zou echter zo maar kunnen dat er ook andere Amerikaanse sporten commerciële uitingen op hun uniform krijgen.
geplaatst in 
