Gratis hapjes, gratis drankjes en entertainment, het kon niet op in de populaire Golden Ten casino’s die eind jaren 70 in Nederland plotseling als paddenstoelen uit de grond schoten. Kent u ze nog?
Golden Ten werd gespeeld met een kogel, een cijferkrans met 24 nummers en een stalen plaat. Wanneer de ’bouleur’ de kogel los laat op deze stalen plaat. Dan rolt deze langzaam in een ellipsvormige baan in een vakje met daarop een nummer.
Ondanks dat dit spel erg lijkt op het eeuwenoude casino spel roulette was er volgens de exploitanten één groot verschil: het was geen kansspel maar een behendigheidsspel.
Door goed te observeren met wat voor snelheid de kogel naar beneden rolt, zou je een goede inschatting kunnen maken in welk vakje de kogel zou gaan vallen.
Wanneer de bouleur de kogel heeft losgelaten passeert de kogel de observatie ring. De plek waar de kogel de observatiering snijdt bepaalt waar de kogel terecht komt.
Een goede speler kan, volgens de exploitanten, bepalen in welk vakje de kogel uiteindelijk gaat vallen. Een mooi voorbeeld hiervan is de Nederlandse pokerprofessional Rob Hollink die met zijn observaties veel geld verdiende.
Uit niet officiële cijfers bleek dat er eind jaren 70 en begin jaren 80 meer dan 250 Golden Ten casino’s in Nederland waren gevestigd. Er zouden vele miljoenen guldens per week zijn omgezet. Soms nog meer dan wat de officiële casino’s bij elkaar per week aan omzet hadden.
De Raad voor de Casinospelen had in mei 1985 uitgerekend dat de 138 bekende Golden Ten casino’s een totale omzet hadden van 1,3 miljard gulden (589 miljoen euro).
Op last van justitie zijn toen een aantal van deze speelgelegenheden gesloten, al oordeelde de Nederlandse rechters in die tijd verdeeld over het immens populaire spel.
De Golden Ten casino’s deden er alles aan om je binnen te krijgen. Zo kreeg je in de meeste casino’s gratis drinken, gratis eten en entertainment. En was er ook gedacht aan andere leuke acties.
Geen slecht idee als je bedenkt dat in die tijd het echte casino als elitair werd gezien. Golden Ten was voor veel mensen een mooi alternatief. Het was laagdrempelig, sociaal en gezellig. En er waren geen kledingvoorschriften, daarom werd het spel ook wel ‘volksroulette’ genoemd.
Dat blijkt ook uit een aflevering van het programma “Andere Tijden” over Golden Ten. Gerard Wiggers, in die tijd exploitant van minimaal 11 Golden Ten casino’s gevestigd door heel Nederland (o.a. Enschede, Arnhem, Amersfoort, Nijmegen, Rotterdam en Amsterdam) vertelt in het programma dat zijn klanten nooit zonder geld de deur uit gingen. “Er was altijd wel geld voor een taxi, het is sociaal”, aldus Wiggers.
Ondanks dat er veel exploitanten waren die het spel zo eerlijk mogelijk wilden laten verlopen, zaten er desondanks ook een aantal louche uitbaters bij. In achteraf gelegen steegjes waren er Golden Ten casino’s te vinden die onder de stalen plaat magneten hadden zitten.
Er werd gebruik gemaakt van een kogel met een stalen kern. Onder de tafel zat een apparaat dat een magnetisch veld kon produceren. En dat met behulp van een zender van afstand kon worden bediend. Eind jaren 80 is er een groot onderzoek geweest door justitie.
Waarbij een flink aantal van dit soort foute Golden Ten casino’s werden opgedoekt. De politie kwam binnen, sloot het casino, verhoorde het publiek en nam alles in beslag. Dit zorgde er mede voor dat het publiek het niet vertrouwde en het spel niet- of minder ging spelen.
Omdat de overheid de speelhuizen niet of nauwelijks kon controleren had het Ministerie van Economische Zaken in de tijd dat het spel zo populair was, de Golden Ten huizen de oorlog verklaart. Er zou een uitgebreid onderzoek komen waaruit zou moeten blijken of Golden Ten een behendigheidsspel of een gewoon gokspel is. En dus valt onder de Wet op de kansspelen.
Toenmalig staatssecretaris van Zeil ging daarmee regelrecht in tegen een aantal uitspraken van de rechter. Het meest verwonderlijke was dat het ministerie het onderzoek wilde laten doen door onder andere het TNO. Waar men eerder tot de conclusie kwam dat Golden Ten een behendigheidsspel zou zijn. En dus niet verboden kon worden.
Het was een groot probleem om het spel te verbieden, er moest aangetoond worden dat spelers het speelden als een kansspel. En niet als behendigheidsspel, dat moest worden bewezen met undercover observaties.
In de praktijk gingen mensen vaak al inzetten voordat de bal in de koker was. Toch heeft men doorgeprocedeerd en duurde het uiteindelijk nog zo’n 10 jaar voordat de Hoge Raad Golden Ten in 1991 gekwalificeerd heeft als kansspel. Het spel mocht dus niet meer gespeeld worden en je kon makkelijk vervolgd worden. Holland Casino (staatsbedrijf) heeft daar toen enorm van geprofiteerd.
Als alles goed gaat wordt de kansspelwetgeving in Nederland in 2021 verruimd waardoor particuliere bedrijven de kans hebben om kansspelen aan te bieden. Oud Golden Ten exploitant en ondernemer Gerard Wiggers is van plan om Golden Ten opnieuw te introduceren (in de online variant).
Golden ten is vergane glorie en helemaal opgedoekt. Je kan het nergens meer spelen. Het is verboden en het spel gaat te langzaam. Het is helaas game over voor dit bijzondere roulette spel.
In totaal zitten er 26 vakjes op het wiel. Met een uitbetaling van 24 x loopt de speler 7,7% achter op het casino. Dit is in vergelijking met de 2.7% van de roulette in het Holland Casino, gigantisch. Toch waren er tientallen spelers in Nederland die deze observatie roulette konden verslaan. Daarom is het ook eigenlijk een behendigheid spel in plaats van een kansspel.
We zullen het Golden Ten niet meer in het straat beeld terug zien, maar de online Golden Ten versie bestaat al. Deze zal waarschijnlijk uitgerold gaan worden in het derde kwartaal van 2021 als de Online kansspel markt zijn intrede doet in Nederland.
Op ons forum zijn een aantal oud Golden Ten spelers die nog regelmatig posten over hun ervaringen en avonturen. Je kan deze mensen ook een berichtje sturen.