In de schaatswereld gaat het er al enige tijd over: de Icederby. Een commerciële race waarin shorttrackers en langebaanschaatsers het tegen elkaar opnemen en een mooie prijzenpot kunnen winnen. Het initiatief komt uit Azië en is afgeleid van keirin, een vorm van wielersport. De Internationale Schaatsunie lag al die tijd dwars waardoor de Icederby steeds werd uitgesteld, maar inmiddels is de kogel door de kerk: in maart 2020 vindt de eerste editie van het schaatsspektakel plaats. In ons eigen Thialf. Wat kunnen we verwachten van deze nieuwe vorm van schaatsen?
Het concept van de Icederby is afgeleid van keirin, een vorm van wielersport die met name in Azië zeer populair is.
Vooral in Japan en Zuid-Korea gaan er miljarden om in de keirincompetitie, mede omdat de sport ontzettend populair is om op te wedden. Ook in Nederland wint keirin aan populariteit.
Bij keirin starten maximaal 9 renners op een baan achter een derny (motor) die de snelheid opvoert tot 50 km/u. Als de derny de baan verlaat zetten de renners een sprint in waarbij snelheden tot 70 km/u niet ongewoon zijn. Een keirinwedstrijd gaat meestal over 2 kilometer. Inmiddels staat keirin ook op het programma van de Olympische Spelen.
De Icederby is een schaatsspektakel en hoort dus tot de schaatssport. Een normale schaatsbaan is 400 meter lang, en in het langebaanschaatsen worden afstanden tussen 100 meter (supersprint) en 10 kilometer (lange afstand) afgelegd.
Twee schaatsers rijden tegen elkaar in een eigen baan, er zijn dus verschillende rondes in een wedstrijd. Degene met de snelste tijd wint. Op de lange baan zijn twee lange rechte stukken verdeeld door twee bochten van 180 graden.
Een shorttrackbaan is een ovaal van 111,12 meter, dit is van oorsprong een ijshockeybaan. Het gaat hier nog meer om snelheid, en vooral om snelheid in de bochten.
Je ziet de schaatsers dan ook veel met de handen op het ijs, schuin hangend, een bocht door ‘vliegen'. Vier tot zes schaatsers starten tegelijkertijd in dezelfde baan en degene die als eerste over de finish gaat na 500, 1000 of 1500 meter wint.
Shorttrack is veel spectaculairder om naar te kijken, het gaat nog meer om snelheid en onmogelijk lijkende inhaalacties. Het gaat dan ook vaker mis dan op de lange baan.
Het concept voor de Icederby komt uit Zuid-Korea en het is vooral bedacht als nieuwe sport om op te wedden. De wedstrijd wordt commercieel uitgebaat, in tegenstelling tot de Spelen of een WK/EK/NK.
Een Icederby baan wordt speciaal aangelegd, deze is 220 meter lang en zit dus tussen shorttrack en de lange baan in. Per ronde is het de bedoeling dat er 4 schaatsers starten, de beste twee gaan door naar de volgende ronde. Net als bij shorttrack starten er dus meerdere schaatsers in één keer in één baan, en deze schaatsers komen uit beide disciplines.
De wedstrijd gaat tussen langebaanschaatsers als Michel Mulder en shorttrackers als Sjinkie Knegt.
Doordat het voor iedereen nieuw is, biedt de wedstrijd ook kansen aan sporters in andere disciplines. Zo kunnen ook ijshockeyers en inlineskaters een poging wagen.
De Icederby is ontwikkeld als een wedstrijd waarop volop gewed kan gaan worden. Het prijzengeld komt dan ook vanuit sponsoren uit Zuid-Korea, waar ze toekomst zien in het wedden op dit soort spektakelstukken.
Zoals gezegd, in het wedden op Keirin gaat miljarden om, de bedoeling is dat dit ook gaat gebeuren bij de Icederby.
Helaas gaat de eerste editie van de Icederby plaatsvinden voordat de wet Kansspelen op Afstand hier in Nederland in werking treedt.
Om als Nederlander te kunnen wedden op de Icederby zullen we dus toch moeten uitwijken naar één van de buitenlandse online bookmakers, tenzij de Toto weddenschappen op de Icederby aan gaat bieden. De verwachting is dat deze veel (lucratieve) weddenschappen aan gaan bieden.
Als de eerste editie van de Icederby een succes wordt, en iedereen heeft daar vertrouwen in, dan zullen er meer van deze evenementen georganiseerd gaan worden.
De plannen voor een Icederby in Dubai, Las Vegas en Sotsji liggen er al. De KNSB, onze nationale schaatsbond, ziet ook mogelijkheden in deze nieuwe vorm van wedstrijdschaatsen, en dat geldt ook voor andere organisaties. Het is namelijk ook een kans om schaatsen wereldwijd populair te maken.
Inmiddels zijn de plannen voor de Icederby al weer bijna 10 jaar oud. In 2011 werden de plannen voor het eerst bekend gemaakt aan de Internationale Schaatsunie (ISU) die helemaal niets zag in zo'n commerciële wedstrijd.
Vooral het gokelement was blijkbaar reden om de plannen proberen te dwarsbomen. Dit bleek in 2014, toen de plannen voor een Icederby wereldkundig werden gemaakt.
Volgens de vicevoorzitter Jan Dijkema zou het georganiseerd gokken dat eraan verbonden is, wedstrijdvervalsing in de hand werken. De ISU ging zelfs zover dat ze dreigde schaatsers die deel zouden nemen aan de Icederby, uit te sluiten van officiële wedstrijden als het WK en EK.
De geplande eerste Icederby die in mei 2014 in Dubai georganiseerd zou worden, ging dus de ijskast in. Ook de latere datum in oktober 2014 werd niet gehaald.
Ondertussen besloten in juni 2014 schaatsers als Mark Tuitert het besluit van de ISU aan te vechten, ze vonden dat deze een monopoliepositie voor het organiseren van schaatswedstrijden claimde.
Die gingen hiermee naar de post Mededinging van de Europese Unie die de klacht ontvankelijk verklaarde en dus op onderzoek ging. Dit tot teleurstelling van de ISU.
In september 2016 volgt de uitspraak dat de ISU schaatsers niet mag verbieden deel te nemen aan andere schaats-evenementen. Ondertussen was het eerste testevent meerdere keren uitgesteld, hangende deze uitspraak.
Vervolgens zou het evenement in maart 2017 in het Gelredome plaatsvinden, maar ook dit werd voor onbepaalde tijd opgeschort. En nu, april 2019, lijkt het er dan eindelijk op dat het eerste evenement toch echt plaats gaat vinden! En wel op 20, 21 en 22 maart in het Heerenveense Thialf, waar de baan speciaal wordt aangelegd.
Zowel de Icederby organisatie als deelnemende schaatsers hebben dit recent aangekondigd. In september 2019 moeten de voorrondes en kwalificaties plaatsvinden. In het totaal verschijnen er in maart 60 schaatsers aan de start. Deze zomer wordt er al getest, waarbij onder andere wordt gekeken naar welke schaats het beste werkt.
De ISU heeft voor een heel seizoen schaatsen $600.000 aan prijzengeld te verdelen. Dat betekent dat een gouden medaille bij het WK langebaanschaatsen goed is voor bedrag van €5300. De Wereldkampioen shorttrack krijgt €8000 plus €2600 per gewonnen afstand. Een relayteam mag €6200 verdelen bij winst. Dit zijn bedragen waar een schaatser dus niet van kan rondkomen, en ook het prijzengeld op de Olympische Spelen maakt deze lage bedragen niet goed.
De Icederby in 2020 heeft 1,8 miljoen euro te verdelen. Dat zijn nog eens andere bedragen. Dat betekent onder andere dat íedereen een bedrag krijgt, dus ook degenen die als laatste eindigen. Die zouden alsnog €6200 krijgen, dat is dus inderdaad meer dan een gouden medaille langebaanschaatsen oplevert! De winnaar van de Icederby kan €180.000 bijschrijven, bedragen waar schaatsers anders alleen maar van kunnen dromen.
Toch lijken de schaatsers niet alleen voor het geld af te komen, zij zien dit vooral als een leuk extraatje in een mooie nieuwe wedstrijd.