Hij bleef hangen. “If you sell an illusion, let it shine”, de titel van de column van André Jansen. Eén zinnetje, maar met een zo veel omvattende betekenis.
Hoe langer ik er over nadacht, op hoe meer zaken uit het dagelijks leven dit credo betrekking blijkt te hebben. Is het niet die gewiekste autoverkoper die het liefst tegen de schemering afspreekt met zijn potentiële koper en net daarvoor nog snel even de auto nat sproeit, dan is het wel de multinational die jou een pak suiker met 4% vruchtenextract en beetje water probeert te verkopen als de ultieme ontbijtdrank.
Soms is het gewoon pure oplichting, meestal is het zaken net wat mooier voorstellen dan ze daadwerkelijk zijn. Neem al die hyperonrealistische autoreclames. Mooie lege wegen, volop ruimte, midden in de stad moeiteloos parkeren voor deur. Altijd een big smile achter het stuur, blije honden, blije kinderen en heerlijk cruisen door de natuur.
In werkelijkheid sukkel je in je full-options-crossover-ultrazuinige-hybride-fourwheeldrive-topsegment middenklasser met oneindige bagageruimte in de Randstad van file naar file, doodchagrijnig omdat je net 240 euro heb moeten aftikken voor het vervangen van een defect koplamp-lampje.
Dat het van alle tijden is, blijkt wel uit het verhaal dat mijn vader meemaakte toen hij op 17-jarige leeftijd woonruimte zocht in de buurt van de haven van Rotterdam. Ergens midden jaren '50 had hij het thuis in Den Haag wel gezien en belandde uiteindelijk als laadruimteschrobber in de haven.
Een kennis bood hem een leuk appartementje aan. Gemeubileerd, keurig schoon, vlakbij zijn werk en een zeer aanvaardbare huurprijs. Twee maandjes vooruit betalen en een maandje borg en het was geregeld.
Het waren twee mooie weken, totdat de nietsvermoedende eigenaar van het appartement terug kwam van zijn vakantie. De “kennis” had alle persoonlijke bezittingen van de eigenaar in het souterrain opgeslagen en daarna het appartement zo goed gepoetst dat de eigenaar zelf ook heel even twijfelde of hij wel de goede voordeur had genomen. “If you sell an illusion, let it shine”.
Bovenstaand is voorbeeld van pure één op één oplichting, maar het beste voorbeeld van bijna pure massale oplichting middels gepolijste illusies is natuurlijk de kermis. Die bestaat ook al sinds mensenheugenis.
Ik moet mezelf hier corrigeren, want oplichting is wat erg zwaar aangezet. Vermaak moet ik natuurlijk zeggen en dat is het ook. De grijpers, schuivers, touwtje trekkers, eendjesvissers en ga zo maar door, zijn natuurlijk allemaal gokspelletjes waar de winstkans nihil is.
De winkans niet, maar de winstkans. Hoe vaak heb je een prijs gewonnen op de kermis die meer waarde had dan je geïnvesteerde euro’s?
Kinderen altijd prijs, kleuren, lichtjes, muziek, optische illusies, verleidingen en geuren. De kermis weet precies op de juiste manier onze zintuigen te kietelen zodat we niet alleen onszelf, maar vooral ook onze kinderen trakteren op deelname aan deze illusies.
Tegenwoordig kun je ook bij elke attractie contactloos betalen, zodat je bijna niet in de gaten hebt dat je net 4 euro betaald hebt om met drie ballen te gaan proberen de stapel gedeukte blikken van een plankje te gooien. Briljant bedacht en uitgevoerd.
Een onderdeel van de truc zou ook kunnen zijn dat de kermis slechts een paar dagen of een weekje beschikbaar is in je omgeving. Een ander slim onderdeel van de gokattracties is natuurlijk de rake back. Al is het maar een pakje trekrotjes, je loopt nooit met lege handen weg.
Het casino is ook een soort kermis. Steeds meer eigenlijk. In eerdere jaren luxe vermaak voor heren in een jasje en dames in een avondkledij met een entreeprijs om de attractie te mogen betreden.
Tegenwoordig steeds meer volksvermaak met entertainment, laagdrempelige inzetten, minder autoriteit en moderne spellen. Een adults-only kermis met bordkartonnen luxe uitstraling. Dat bedoel ik niet verkeerd, want ik ben zelf al van kinds af aan een enorme kermisliefhebber. Vanaf het moment dat zakgeld in mijn woordenboek voor kwam spaarde ik er al voor. Uren en uren kon ik er vertoeven. Om te spelen en als het geld op was om te kijken.
Ik had zelfs een verzameling van gewonnen prijzen aangelegd. Helaas is die verloren gegaan, anders was het een mooi historisch overzicht geweest. Kermis betekende heerlijk verdrinken in de aangeboden opgepoetste illusies. Ik heb zelfs nog een keer op de plaatselijke kermis “vrijwilligerswerk” gedaan bij de botsauto’s, maar na vier dagen knallende botskoppijn die carrière maar weel snel opgegeven.
Het zou aansluitend op de “kermis voor volwassenen” wel een leuke volgende stap zijn als de live casino’s ook aan directe rake back gaan doen. Met al die nieuwe aanbieders online en steeds meer concurrentie van de, exusez le mot, luxe gokhallen moet je wat doen om jouw casino ook vol te krijgen en te houden.
Vlakbij de uitgang zo’n kraam waar je met de punten op je Favorites Card leuke prijsjes kan uitzoeken. Een parfummetje voor je vrouw om het goed te maken, een leuke knuffel in de vorm van de casinomascotte, een jeton voor de verzamelaar of gewoon een pakje luxe speelkaarten per vestiging waarmee je thuis je blackjack-skills kan oefenen. Nooit meer met lege handen naar huis! Ik ben voor.