De zorg is één van die sectoren waar steeds meer bezuinigd wordt en wat ons dan ook persoonlijk gaat raken. We kennen allemaal de verhalen uit de media waarin we kunnen herkennen dat het niet meer eerlijk gaat in de zorg: degenen die het nodig hebben kunnen het vaak niet betalen, er is te weinig tijd voor goede zorg aan bed, ouderen worden uit elkaar gehaald als de een andere zorg nodig heeft dan de ander. En zo kunnen we nog wel even doorgaan.
We roepen dat er meer geld naar de zorg moet, en dat een deel daarvan zeker naar de lonen van zorgverleners moet. Om meer zorgverleners aan te trekken om zo het personeelstekort, dat steeds groter wordt, op te vullen. Maar ook om de verpleegkundige, degene die aan het bed staat, een beter loon te kunnen geven.
Tijdens de coronacrisis werd het tekort en de ongelijkheid alleen maar duidelijker. De roep om meer salaris wordt steeds breder gedragen in het gehele land.
Onetime is benieuwd: wat verdient een verpleegkundige vandaag de dag? En is dat eigenlijk wel in verhouding?
Een verpleegkundige, ook wel verpleger of verpleegster genoemd, is degene die veel dagelijkse zorgtaken op zich neemt. Je komt ze tegen in het ziekenhuis, een verpleeghuis, in de specialistische zorg (onder andere psychiatrie) maar ook in de thuiszorg bijvoorbeeld. De taken van een verpleegkundige zijn divers, en bestaan onder andere uit:
Een stap onder de verpleegkundige zit de verzorgende, die kan ondersteunen bij deze processen. Deze mag onder begeleiding een deel van de taken van een verpleegkundige uitvoeren, maar niet alle.
De ene verpleegkundige is de andere niet. Hierin zitten gradaties (niveaus) en die bepalen onder andere welke werkzaamheden en verantwoordelijkheden een verpleegkundige heeft. Niveau 4 is het laagste niveau, niveau 6 is het hoogste. Daarnaast zijn er tal van mogelijkheden om zich te specialiseren. Een verzorgende wordt ook wel verpleegkundige niveau 3 genoemd.
De opleiding Verpleegkundige niveau 4 is een MBO-opleiding. Deze duurt normaal gesproken 4 jaar en bestaat uit zowel theorie en praktijk. Belangrijk bij de studie is dat er stage gelopen wordt, vaak gedurende de hele studieperiode voor bijvoorbeeld 1 dag in de week. De opleiding kan ook verkort in 2 jaar worden gedaan, dan worden er meer praktijkdagen ingepland en is er meer sprake van zelfstudie buiten de studiedagen om.
De opleiding voor niveau 5 is een HBO-opleiding, echter bestaat deze classificatie eigenlijk niet meer. Met de invoering van het bachelorsysteem op het HBO is dit opgeschaald naar niveau 6. Echter geldt deze kwalificatie enkel voor degenen die volgens de nieuwe manier is afgestudeerd, dus in de praktijk zie je nog veel meer niveau 5 verpleegkundigen dan niveau 6.
Na het behalen van de bachelor ben je vervolgens basisverpleegkundige. Je kunt je vervolgens gaan specialiseren in één van de vijf vakgebieden:
Daarnaast zijn er tientallen deelgebieden waar je je verder in kunt ontwikkelen. Denk aan een ziekenhuis, daar zijn zoveel verschillende specialismen en afdelingen, elk met zijn eigen ‘dingen'. Zo kun je je onderscheiden door voor SEH (spoedeisende eerste hulp), hartbewaking, anesthesie of chirurgie te kiezen, elk met de bijbehorende specifieke taken.
Verpleegkundigen niveau 5 en 6 kunnen een master Advanced Nursing Practice volgen, en daarmee Verpleegkundig Specialist worden. Deze functie zit tussen een verpleegkundige en arts in, het is een verpleegkundige met extra bevoegdheden. Zo kan deze in bepaalde gevallen zelf diagnoses stellen of medicatie voorschrijven. Ook andere, laagdrempelige functies kan een VS zelfstandig uitvoeren.
Je wordt niet zomaar verpleegkundige. Vooral voor de wat zwaardere functie van niveau 5 of 6 is een HBO-opleiding noodzakelijk, en als je nog verder wil kun je zelfs een master halen. Toch moet je geen verpleegkundige worden als dat niet je roeping is. Het zorgen voor mensen vereist een bepaalde karakter dat lang niet iedereen heeft. Zo moet je niet vies zijn van anderen, je moet tegen bloed kunnen etc.
Daarnaast houdt zorg in principe nooit op, dat gaan gewoon 24/7 door. Dus als verpleegkundige draai je veel onregelmatige diensten.
Verder is het werk lang niet altijd leuk. Natuurlijk voelt het fijn als je voor anderen kunt zorgen, vooral als ze daarna weer vrolijk en beter naar huis mogen. Maar wat doe je met mensen die niet meer beter worden? Of die agressief, onhebbelijk of autoritair gedrag vertonen?
Je moet als verpleegkundige sterk in je schoenen staan. Wat ook opvalt is dat veel verpleegkundigen nog steeds vrouwen zijn, alsof het een soort minderwaardig beroep is. Niets is minder waar in mijn ogen!
Een verpleegkundige heeft dus niet zelden een HBO-opleiding gevolgd, en heeft er vaak 8 jaar of meer aan studie op zitten. Dan zou je verwachten dat je als verpleegkundige een mooi salaris in het vooruitzicht hebt. Niet in de laatste plaats omdat het werk wat jij doet, zoveel betekent. Zonder jou draait zo'n ziekenhuis toch een stuk minder.
Helaas is de werkelijkheid minder rooskleurig.
Laten we beginnen bij een verpleegkundige niveau 4. Die verdient minimaal €1.790 bruto per maand. Dit is een startsalaris, dus je hebt buiten de stage om, nog geen werkervaring en bent nog jong (begin 20). Dit kan maximaal oplopen naar €3.000 per maand.
Ook een HBO'er die op niveau 5 start, kan te maken krijgen met het minimale van €1.790 per maand. Alleen kun je hier over het algemeen wel verder doorgroeien, naar zo'n €3.370. Ga je je specialiseren dan heeft dit ook invloed op je salaris:
Als je alle verpleegkundigen op een hoop gooit, verdient een verpleegkundige in Nederland gemiddeld €2.725 bruto per maand. Dat is minder dan een verpleegkundige gemiddeld in de UK verdient (€3.833), of in België (€3.241) en Duitsland (€2.858). Voor een HBO'er ligt het gemiddelde iets hoger, namelijk op €2.914 per maand.
Ga je naar de openstaande vacatures kijken, dan valt het meteen op dat er nog al wat verschillen zijn in het aangeboden salaris. En het verschil lijkt hem vooral te zitten in waar in het land ze mensen zoeken. In Den Haag bieden ze gemiddeld €3.000 of meer per maand, in Oosterhout of Breda is dat nog geen €2.300.
Dit kan verschillende oorzaken hebben. Misschien is het personeelstekort in de Randstad groter dan elders. Maar het kan ook met het soort verpleegkundige te maken hebben. Zoals we al zagen, heeft je specialisatie bijvoorbeeld invloed op je salaris. Op de kinderafdeling krijg je fors minder betaald dan dat je op de ambulance meerijdt. Ook als je in de wijk werkt, heb je een beter salaris dan als je in een bejaardentehuis gaat werken. Waar, qua locatie maar ook qua type zorgverlener, maakt dus enorm uit voor je salaris.
De genoemde bedragen zijn bruto en zonder vakantietoeslag. Maar omdat verpleegkundigen veelal in een 24/7 rooster werken, en dus ook nacht-, avond- en weekenddiensten draaien, komt er ook nog onregelmatigheidstoeslag bij. Dit kan behoorlijk oplopen en levert zeker honderden euro's bruto per maand extra op. Dat is zeker lekker, maar ik vraag me af of het opweegt tegen de lasten van het onregelmatig werken…
Ik vind eerlijk gezegd dat een verpleegkundige wel meer mag verdienen. Als je ziet wat voor verantwoordelijkheden ze hebben, mogen ze daar best beter voor beloond worden. Zoals ze zelf zeggen: zij zijn de ogen van de artsen op de afdeling. Zij zien de hele dag hoe het met patiënten gaat.
Als je dan kijkt naar artsen, die makkelijk €5.000 verdienen als beginnend, algemeen arts, tot ruim over de €10.000 als ervaren cardioloog of oncoloog, dan lijkt het niet eerlijk verdeeld. Ook een arts in opleiding (AIO) verdient maandelijks zo'n €3.000 en daarmee dus evenveel als een ervaren verpleegkundige, of meer. Natuurlijk, de opleiding tot arts duurt langer en is duurder, maar is het verschil wel gerechtvaardigd?
Zonder verpleegkundigen zijn die artsen ook niet zo goed, en het leren houdt voor beiden natuurlijk nooit op.
Maar, het moet je roeping zijn. Anders houdt het natuurlijk sowieso al snel op. Nu je weet wat het salaris is, zou jij nog verpleegkundige willen worden? Of kies je eerder voor één van de andere beroepen: