De wereld anno 2021 is een bewustere wereld dan de wereld van pakweg 25 jaar geleden. De mens is zich in zijn algemeenheid veel meer bewust geworden van impact die hij heeft op zijn omgeving, het milieu en de planeet Aarde in het geheel. Ook in de autosport zijn er daarom de laatste jaren een aantal zaken flink veranderd. Hoe ver gaat de historie terug van deze sport en kun je wedden op de Formule E?
Medio jaren ‘90 raceten de Formule 1-bolides met drie liter V10 motoren waarvan er elk Grand Prix weekend tenminste twee ploften. Anno 2021 rijden de coureurs met hybride 1.6 V6 motoren die zeven of acht races mee moeten gaan. Er is nogal wat veranderd in de tussenliggende jaren.
Nu is het niet zo dat de Formule 1 het licht gezien heeft en ineens hyper milieubewust is geworden want a) het is autosport en dat is per definitie niet milieubewust en b) er worden nog altijd een veelvoud aan motoren gefabriceerd door Mercedes, Ferrari, Honda en Renault om tot een selectie van de beste motoren voor het hele seizoen te komen, maar het is een teken aan de wand dat zelfs de koningsklasse van de autosport een think green mentaliteit heeft gekregen.
De ontwikkelingen in de Formule 1 betreffende de vervuiling, motoren met minder uitstoot, het beperken van testsessies en trainingen én de hybride motorformule die in 2014 werd geïntroduceerd waren een voorbode van een volledig elektrisch racekampioenschap, de Formule E.
De Formule E wordt door sommigen gezien als een toekomstperspectief voor de Formule 1. Anderen zien het al een alternatief kampioenschap waaruit blijkt dat autosport en milieubewustheid wel degelijk hand in hand kunnen gaan. Weer anderen vinden het helemaal niets en zijn van mening dat benzinemotoren onlosmakelijk met autosport verbonden zijn.
Wedden op de Formule E kan bij verschillende online bookmakers, maar is zeker nog geen gemeengoed onder de sportwedkantoren. Als je wilt wedden op de prestaties van bijvoorbeeld Nyck de Vries of Robin Frijns dan moet je goed zoeken op internet om een bookmaker te vinden die je een weddenschap aan biedt.
De Nederlandse bookmakers bieden vooralsnog geen Formule E weddenschappen aan. Dat kan echter snel veranderen als blijkt dat Nyck de Vries echt kans maakt op de titel. Dan komt er wat meer aandacht voor de sport in Nederland. En dan zal ook de wedmarkt daarvan mee gaan profiteren.
Wedden op de Formule E verschilt niet zo heel veel van de wed-mogelijkheden die er zijn op de Formule 1. Zo kun je wedden op de coureur die in de kwalificatietraining pole position behaald. In de race kun je wedden op de winnaar en de coureurs die het podium halen.
Wedden op de top-6 of de top-10 is niet mogelijk. Wat dat betreft is wedden op de Formule E wel iets meer beperkt dan wedden op de Formule 1.
Het is wel mogelijk om naast weddenschappen op de races ook weddenschappen af te sluiten op het kampioenschap. Wedden welke coureur er aan het eind van het seizoen met de titel vandoor gaat noemen we Long Term Outrights of Long Term Outright Bets. Het is mogelijk om outrights te plaatsen op zowel het kampioenschap voor coureurs als voor constructeurs. Vooral dat laatste kampioenschap is waar het in de Formule E allemaal omdraait. Dit omdat Formule E marketing en prestige waarde voor de grote autofabrikanten vertegenwoordigd.
Formule E is misschien nog wel een veel lastigere klasse in de autosport om op te wedden dan de Formule 1. Dat komt door de batterijen waarmee de auto’s aangedreven worden. Deze worden gedurende een race natuurlijk belast. Echter kennen deze ook opties waarmee energie teruggewonnen wordt en zogenaamde push to pass modules waarmee er even een grote hoeveelheid energie vrijkomt om een andere auto te passeren.
Hoe deze energie modules allemaal ingezet worden, is aan de coureur en het team. Het kan dus zo zijn dat een coureur zichzelf snel opwerkt door het veld om een matige kwalificatie goed te maken. En daarvoor veel energie inzet en daardoor aan het eind van de race niet meer in staat is om aan te vallen of te verdedigen tegen coureurs die al hun push to pass bewaard hebben voor de laatste fase van de ePrix.
Dat maakt het voorspellen van de uitslag lastig. Er is wel een hiërarchie op de grid, maar je ziet in de Formule E veel meer in de Formule 1 dat een coureur in de ene race op het podium staat en in de volgende race twaalfde wordt. Dat is in de Formule E normaal terwijl het in de Formule 1 redelijk ondenkbaar is.
Dat maakt live wedden op de Formule E heel aantrekkelijk. Vooraf kun je een voorspelling doen van het verloop van de rac. Los van de gangbare onvoorspelbaarheden die een race kenmerkt, kent deze klasse nog wat extra onzekerheden. Weddenschappen op de kwalificatietraining kun je vooraf nog wel redelijk analyseren. Op basis van data voorspellen welk team er het meest waarschijnlijk met de pole position vandoor gaat, maar in de race is dit door de onvoorspelbaarheid een stuk lastiger.
Door live te wedden kun je de kans op een verliesgevende weddenschap verminderen. Dit doordat je inzet op basis van de ontwikkelingen die daadwerkelijk op de baan plaats vinden. Wanneer je een coureur heel veel plaatsen ziet winnen in het begin van de race, dan kun je er al een beetje rekening mee houden dat deze coureur aan het eind van de race wellicht in de problemen kan komen als het aankomt op het verdedigen van zijn positie.
Live wedden betekent wel dat je genoegen moet nemen met minder rendement op je inleg. De bookmaker past tijdens de wedstrijd de odds continu aan. Ook zij schatten winstkansen dan in op basis van actuele informatie. Met live wedden is het de kunst om het juiste moment voor een inzet te herkennen. Je moet niet te lang wachten met het plaatsen van je bet. Voor je het weet zijn odds drastisch naar beneden bijgesteld.
Plannen over een volledig elektrische Formule klasse werden gemaakt rond 2011. Dat was dezelfde tijd dat er in de Formule 1 besloten werd om per 2014 over te stappen naar benzinemotoren. Welke met een MGU-H en een MGU-K elektrische en kinetische energie terugwin systemen minder milieubelastend zouden zijn dan de standaard V8 motoren waarmee op dat moment geracet werd.
Na een aantal jaren van voorbereiding werd het eerste seizoen van het officiële FIA Formule E kampioenschap verreden in de winter van 2014. In tegenstelling tot de Formule 1 waar een seizoen in hetzelfde kalenderjaar verreden wordt, heeft men er in de Formule E voor gekozen om een voetbalkalender te hanteren.
De racekalender bestond uit elf races die op tien stratencircuits in grote steden ter wereld werden verreden. Onder andere Peking, Buenos Aires, Miami, Berlijn, Monte Carlo, Moskou en Londen stonden op het programma. In Londen werden de laatste twee races van het seizoen verreden. Daar werd de Braziliaan Nelson Piquet Junior gekroond tot de eerste Formule E kampioen aller tijden.
Het deelnemersveld bestond in dat eerste jaar uit coureurs die ofwel een flink Formule 1-verleden hadden zoals de Duitser Nick Heidfeld of het in de Formule 1 niet net gemaakt hadden, zoals de Brazilianen Piquet Junior en Lucas di Grassi of de Zwitser Sebastian Buemi.
De teams waren destijds privateer teams die zich wilden onderscheiden door deel te nemen aan deze manier van racen. Het e-Dams Team was bijvoorbeeld onderdeel van het succesvolle Formule 2 en Formule 3-team DAMS dat in de Formule E een uitdaging zag. Het Britse bedrijf Virgin sponsorde in de Formule 1 het Brawn Grand Prix team. Toen dat beviel namen ze in 2010 en 2011 onder de naam Virgin Racing zelf deel aan het wereldkampioenschap Formule 1. Bij de filosofie van bedrijfseigenaar Richard Branson past echter innovatie. Daarom stapte Virgin in de Formule E en neemt het anno 2021 nog altijd deel aan het kampioenschap.
De allereerste Formule E auto was nu niet direct wat je zegt een schoonheid. Alle teams die deelnamen aan het eerste Formule E kampioenschap raceten allemaal met dezelfde auto. Met dezelfde elektrische motor en dezelfde versnellingsbak. Dat noemt men in de autosport een eenheidsklasse. De auto was ontworpen door de Italiaanse chassisbouwer Dallara en werd geproduceerd onder de naam Spark. De elektrische motor kwam uit een samenwerking tussen de Formule 1-teams van McLaren en Williams.
Naarmate de jaren vorderden werd Formule E steeds serieuzer en steeds professioneler. Waar er in het eerste kampioenschap een beetje lacherig over het motorgeluid gedaan werd en autosport puristen het feit dat coureurs halverwege de race in een reserve-auto moesten stappen omdat de elektrische motor niet voldoende bereik had om de raceafstand af te leggen verafschuwden, werd de sport vanaf het derde kampioenschap bloedserieus.
Er kwam een nieuw door Dallara ontworpen chassis, de Gen-II, een wagen waar menige Formule-wagen qua esthetiek een puntje aan kan zuigen en de autofabrikanten begonnen meer en meer in te zien dat de Formule E een goede plek is om aan groene marketing te doen.
Het Franse DS, het luxemerk van Citroën, eigendom van autofabrikant PSA, was het eerste standaard automerk dat toetrad tot de Formule E. In eerste instantie als sponsor, maar voorafgaand aan het seizoen 2015/2016 werden de uniforme reglementen losgelaten en mochten teams hun eigen aandrijving ontwikkeling. DS, Renault en Audi waren de grote automerken die dit deden.
Een ander voordeel van de Gen-II auto was dat de aandrijflijn voldoende vermogen had om een hele raceafstand te rijden. Er hoefde dus niet meer halverwege van auto gewisseld te worden door de coureurs.
In 2018-2019 trad BMW toe tot de Formule E. Een jaar later volgden er met Mercedes-Benz en Porsche nog twee grote Duitse autofabrikanten. Welke zelf een aandrijflijn gingen ontwikkelen en daarmee hun eigen raceteam voorzagen van de batterijen om mee te racen. Met naast deze drie Duitse merken het Franse DS, het Japanse Nissan en het Britse Jaguar kende de Formule E in 2020 officieel meer fabrieksteams dan de Formule 1.
De aanwezigheid van deze autofabrikanten heeft ook als consequentie gehad. Waarbij er niet alleen ex-Formule 1-coureurs geïnteresseerd werden in de Formule E. Er kwamen ook jonge talentvolle coureurs in de klasse. Voor hen maakte de aanwezigheid van Mercedes in de klasse een keuze voor het elektrische kampioenschap te prefereren boven een jaar in de Formule 2 omdat Mercedes overduidelijk gelooft in een groene racerij en de Formule E daarom net zo belangrijk vindt als de Formule 1.
De racekalender is de laatste jaren ook flink op de schop gegaan. Waar de races nog altijd op stratencircuits verreden worden, zijn er grote steden als Parijs en Buenos Aires van de kalender afgevallen en om commerciële redenen vervangen door races in landen als Saudi Arabië. Races in grote steden als Londen en New York City keren in 2020/21 terug op de kalender.
Waar Nederland in de Formule 1 met verve vertegenwoordigd wordt door Max Verstappen hebben ‘we’ ook twee topcoureurs in de Formule E. Robin Frijns, voormalig kampioen van de Formule Renault en ex-testrijder van het voormalige Formule 1-team van Sauber, heeft een carrière in de Formule E verkozen boven het ambiëren van een stoeltje in de Formule 1.
Frijns rijdt dit seizoen voor het vijfde jaar in de elektrische klasse. Hij komt voor het derde opeenvolgende jaar uit voor het team van Envision Virgin Racing. In het seizoen 2018/19 won Frijns tweemaal een ePrix. Zoals de races in de Formule E genoemd worden, en werd hij vierde in het wereldkampioenschap.
In 2019 kreeg Frijns gezelschap van zijn landgenoot Nyck de Vries. De Vries werd in 2018 kampioen in de Formule 2, de laatste stap voor de Formule 1. Echter kreeg hij het financieel niet voor elkaar om, ondanks de nodige interesse, een Formule 1-stoeltje te verwerven. De Vries verlegde vervolgens zijn focus en tekende als ex-McLaren-testrijder een contract bij Mercedes.
Daarmee werd de Fries niet alleen een van de twee fabriekscoureurs van het Mercedes ePrix team. Hij werd ook test- en reserverijder voor het Formule 1-team. Ook De Vries heeft al tweemaal op de hoogste trede van het podium gestaan. In zijn debuutseizoen was het nog even aanpassen voor de Nederlander, maar in het seizoen 2020/21 won hij de ePrix van Diriyah in Saudi Arabië en de race op het circuit van Valencia.
Met nog negen races te gaan leidt De Vries in mei 2021 ook het kampioenschap. Vanwege Covid-19 is de racekalender van de Formule E dit seizoen helemaal in kalenderjaar 2021 gesitueerd. Eind augustus weten we of De Vries de allereerste Nederlandse kampioen van de Formule E wordt. Dan wordt het seizoen zonder verdere lockdowns afgesloten in Berlijn.
De allereerste Nederlandse ePrix is ook aanstaande. Eindhoven heeft zich kandidaat gesteld voor het organiseren van een ePrix in 2022 of 2023. Als Brainport van Nederland en met de slimste vierkante kilometer van Europa binnen de gemeentegrenzen is de Brabantse stad natuurlijk de aangewezen plek om een innovatieve sport als de Formule E naar Nederland te halen.
