Een van de meest populaire sportweddenschappen is de under/over weddenschap. Hierbij wed je niet op het resultaat van de wedstrijd als in welk team de wedstrijd wint, maar op het totaal aantal doelpunten dat in een wedstrijd gescoord wordt.
Je hoeft daarbij niet in je glazen bol te kijken om een exact aantal doelpunten te voorspellen, maar je voorspelt of een wedstrijd meer of juist minder dan een gegeven aantal doelpunten kent. Welk team die doelpunten scoort, maakt bij een standaard under/over weddenschap niet uit.
Bij de meeste bookmakers wed je op meer of minder dan een gegeven aantal halve doelpunten. Een weddenschap bij het voetbal is bijvoorbeeld Under 2.5/Over 2.5. Bookmakers gebruiken die halve doelpunten zodat er geen gelijkspel in de weddenschap kan ontstaan.
Wanneer een weddenschap bijvoorbeeld Under 2/Over 2 zou zijn en de betreffende wedstrijd zou in 1-1 eindigen, dan wordt de weddenschap gelijkgespeeld. Door halve doelpunten te gebruiken, zoals we dat ook bij handicap weddenschappen wel eens zien, sluit je de mogelijkheid op een gelijkspel uit. Under/Over weddenschappen zijn daarmee 50/50 weddenschappen: je wint of je verliest.
Bookmakers bieden in de regel meer dan één under/over weddenschap per wedstrijd aan. Gemiddeld kun je inzetten op vijf of zes opties per wedstrijd. Dit varieert van under 0.5/over 0.5 tot under 5.5/over 5.5. Afhankelijk van de aard van de wedstrijd kan deze spreiding van weddenschappen opschuiven.
Wanneer er bijvoorbeeld een topfavoriet tegen een echte underdog speelt, kunnen de 0.5 en soms zelfs de 1.5 weddenschappen vervangen worden door under/over 6.5.
Under/over weddenschappen hebben een quotering toegekend gekregen op basis van hoeveel doelpunten de bookmaker verwacht in een wedstrijd. Die odds variëren tussen de weddenschappen en in elke spreiding zit een kantelpunt tussen under en over.
Je kunt zelf op je vingers natellen dat under 0.5 doelpunten in een wedstrijd hoge odds heeft. De enige uitslag die kwalificeert is immers 0-0.
Als we even snel naar het Eredivisie seizoen 2021/22 kijken, dan zien we dat na 15 volledige speelronden (15 x 9 wedstrijden = 135 wedstrijden) slechts zes wedstrijden in 0-0 eindigden (4,4%). Oftewel, de kans op een doelpuntloos gelijkspel is niet heel groot.
Aan de andere kant zien we dat Under 5.5 of Under 6.5 een hele lage quotering heeft. De kans dat er vaker gescoord dan 6.5 doelpunten is groter dan de kans op een 0-0 gelijkspel, maar niet extreem veel groter.
Zeven wedstrijden van de 135 wedstrijden in de eerste vijftien speelronden van het Eredivisie seizoen 2021/2022 kenden een scoreloop waarbij de teller na 90 minuten op meer dan zeven doelpunten stond (5,18%).
Globaal kunnen we op basis hiervan stellen dat we een winkans van 90% hebben als we meer dan 0.5 doelpunten, maar minder dan 6.5 doelpunten voorspellen. Die spreiding is echter te groot.
Om te berekenen bij welke voorspelling je de meeste kans op een goed rendement hebt moeten we gaan berekenen zo vaak elke under/over optie voorkomt in de recente geschiedenis. We nemen hiervoor de Nederlandse Eredivisie als rekenvoorbeeld.
We gaan nu voor de afgelopen vijf eredivisie seizoenen turven hoe vaak er in een wedstrijd minder dan een bepaalde wedoptie gescoord wordt. Belangrijk daarbij is om te vermelden dat we elke uitslag meetellen in elke categorie dat de uitslag kwalificeert. Dus een uitslag van 2-1 tellen we mee in under 3.5, maar ook in under 4.5, under 5.5 en under 6.5.
Seizoen | U 0.5 | U 1.5 | U 2.5 | U 3.5 | U 4.5 | U 5.5 | U 6.5 |
2016/17 | 13 | 38 | 138 | 200 | 263 | 289 | 299 |
2017/18 | 13 | 48 | 114 | 193 | 248 | 280 | 298 |
2018/19 | 12 | 45 | 104 | 171 | 212 | 261 | 288 |
2019/20 | 14 | 39 | 92 | 146 | 185 | 204 | 217 |
2020/21 | 16 | 57 | 134 | 192 | 252 | 286 | 301 |
We kunnen uit deze tabel een heleboel conclusies trekken. Wanneer we bijvoorbeeld zien dat het afgelopen seizoen (2020/21) in 301 van de 306 wedstrijden minder dan 6.5 doelpunten gescoord werden, dan kunnen we zeggen dat bijna alle inzetten op Under 6.5 doelpunten geld op gaan leveren.
Helaas zijn de odds voor Under 6.5 zelden beter dan 1.01 tot en met 1.05 of wordt deze optie door een bookmaker niet eens aangeboden.
We moeten dus een balans tussen gaan vinden tussen winstzekerheid en winstgevendheid. Dat doen we door bovenstaande getallen te vertalen naar percentages. We delen het aantal keren dat we een uitslag geturfd hebben door het aantal gespeelde wedstrijden in de Eredivisie.
Dit is standaard 306, 34 speelronden van 9 wedstrijden. De uitzondering hierop is het seizoen 2019/20 toen de competitie na 232 wedstrijden werd stilgelegd.
Deze rekensom levert ons de volgende percentages op:
Seizoen | U 0.5 | U 1.5 | U 2.5 | U 3.5 | U 4.5 | U 5.5 | U 6.5 |
2016/17 | 4,20% | 18,90% | 45,00% | 65,40% | 85,90% | 94,40% | 97,10% |
2017/18 | 4,20% | 15,70% | 37,30% | 63,10% | 81,00% | 91,50% | 97,40% |
2018/19 | 3,90% | 14,70% | 33,90% | 55,90% | 69,30% | 85,30% | 94,10% |
2019/20 | 6,00% | 16,80% | 39,70% | 62,90% | 79,70% | 89,20% | 97,40% |
2021/22 | 5,20% | 18,60% | 43,80% | 62,70% | 82,40% | 93,50% | 98,40% |
Gemiddeld | 4,70% | 16,94% | 39,94% | 62,00% | 79,66% | 90,78% | 96,88% |
Nu we deze gemiddelde percentages berekend hebben kunnen we het omslagpunt gaan zoeken. Wanneer je inzet op Under 2.5 is de gemiddelde kans dat je de weddenschap wint net geen veertig procent. Kijk je een stapje verder dan zie je dat je winstzekerheid bij Under 3.5 meer dan 60 is.
Wanneer we naar de gemiddelde odds van een bookmaker kijken ligt het omslagpunt in odds vaak op under/over 2.5. Vanaf dat moment worden Over-weddenschappen in de odds hoger gequoteerd dan Under-weddenschappen.
Het snijpunt van winstzekerheid en winstgevendheid ligt dus op Under 3.5 doelpunten. Daar is een Under-weddenschap met een winstzekerheid van meer dan vijftig procent het meest winstgevend.
Omgekeerd zegt deze berekening niets over het exacte aantal doelpunten dat er gescoord wordt in een wedstrijd. Met Under 3.5 zijn er heel veel scorecombinaties te maken.
In zijn algemeenheid kunnen we zeggen dat je met het plaatsen van een Under 3.5 weddenschap de meeste kans maakt op een winnende weddenschap die je een goed rendement oplevert. Het zegt echter niets over individuele wedstrijden.
Wanneer we kijken naar de uitslagen die Ajax in de eerste vijftien wedstrijden van dit seizoen heeft neergezet, dan lijk je niet wegkomen met gemiddeld Under 3.5. Ajax won onder andere met 9-0 van Cambuur en met 5-0 van NEC, PSV en Willem II.
Echter, als je het gemiddelde berekent vielen er in de vijftien wedstrijden die Ajax speelde 50 doelpunten (48 voor Ajax en 2 voor de tegenstander). Dat is een gemiddeld aantal doelpunten van 3.33 en dus wel degelijk onder de 3.5.
Wanneer we deze waarde doorrekenen naar enkele andere clubs in de eredivisie dan zien we dat alleen PSV, SC Cambuur en Fortuna Sittard tot een gemiddelde waarde van boven de 3.5 doelpunten per wedstrijd komt. Inzetten op wedstrijden van deze drie clubs moet je daarom even extra goed bekijken.
Club | Gemiddeld aantal doelpunten per wedstrijd |
Ajax | 3,33 |
Feyenoord | 3,46 |
PSV | 4,00 |
FC Utrecht | 3,33 |
Vitesse | 2,86 |
FC Twente | 2,73 |
SC Cambuur | 4,13 |
AZ | 3,26 |
SC Heerenveen | 2,60 |
Go Ahead Eagles | 2,93 |
NEC | 2,93 |
FC Groningen | 2,53 |
Willem II | 2,93 |
RKC Waalwijk | 2,60 |
Heracles Almelo | 2,40 |
Sparta Rotterdam | 2,40 |
Fortuna Sittard | 3,66 |
PEC Zwolle | 2,33 |
Een gemiddeld aantal doelpunten voor een wedstrijd bereken je door de waarde van beide clubs bij elkaar op te tellen en te delen door twee.
Zo zou een wedstrijd tussen Feyenoord en Fortuna Sittard meer dan 3.5 doelpunt op moeten leveren want het gemiddelde van beide gemiddelden 3,46 + 3,66 /2 komt boven de 3.5 uit. Dat klopt. De wedstrijd eindigde in de vijftiende ronde van de Eredivisie in 5-0 voor Feyenoord.
Een wedstrijd tussen PEC Zwolle en Heracles Almelo zou niet meer dan 3.5 doelpunten op mogen leveren (2,33 + 2,40 /2 = 2,37). Ook dat klopt. De wedstrijd eindigde in een 1-0 overwinning voor PEC Zwolle.