Waar is Facebook's cryptocurrency Libra?

Libra wordt ook wel de Facebook-coin genoemd. Maar niet alleen Facebook zit achter het project. Wel zijn er een aantal grote namen inmiddels afgehaakt

Project Libra, hoe zit het ook alweer?

De eerste geruchten rondom een eigen Facebook cryptocurrency doken op rond 1 april 2018. Het werd dus al snel afgedaan als een April's Fool grap, tot ruim een jaar later de geruchten wel heel sterk werden. Sterker nog, begin juni 2019 werd officieel naar buiten gebracht dat er wel degelijk aan een digitale Facebook munteenheid gewerkt wordt. Het project verkeerde al in een vergevorderd stadium, in het najaar van 2019 moest het al zover zijn. Maar het werd september en er gebeurde niets. Het werd oktober en er gebeurde nog steeds niets. Tot half oktober bekend werd dat het project in zwaar weer zat.

Allereerst trokken enkele grote namen zoals PayPal, MasterCard en Booking zich terug uit het project. Dit gebeurde in oktober. Ook Visa zou zich teruggetrokken hebben, maar het bedrijf laat dat niet zomaar gezegd worden. Zij geven aan dat zij enkel ooit een handtekening onder een mogelijkheid tot deelname hebben gezet, maar in een vroeg stadium al afgezien hebben van verdere betrokkenheid. Dat dit naar buiten komt als ook andere namen zich terugtrekken, maakt het zwaarder dan het daadwerkelijk is.

Libra moet een stable coin worden, oftewel een cryptocurrency die een reserve van fysieke valuta achter zich heeft. De waarde van de munt wordt ook weggezet tegen één of meerder fysieke valuta en zal, als het goed is, slechts beperkt schommelen rondom die waarde. Zo kan een stable coin een waarde hebben van $1, €1 of een Japanse Yen. Één soort stable coin kan ook verschillende waardes hebben in verschillende valuta, en voor elke waarde staat daar dan een mandje geld tegenover. Dit is een manier om een digitale munt qua waarde te stabiliseren en dit lukt sommigen best goed.

Us Capitol 477987 1280 — Ondanks dat Trump en Zuckerberg het best lijken te kunnen vinden, is project Libra niet geliefd bij de Amerikaanse overheid

Politieke beslommeringen

Een tweede punt waardoor Libra vooralsnog niet van de grond komt, is de bezorgdheid van de politiek wereldwijd. Lezers van ons magazine konden hier ook al over lezen: de Amerikaanse overheid vroeg eerder al om het project, in ieder geval tijdelijk, stop te zetten. Frankrijk sprak al uit dat zij het geen goed plan vinden als de munt naar Europa zou komen, in ieder geval niet ‘as is'. Ook andere landen spreken hun bezorgdheid uit.

Het is niet vreemd. Een betaalmiddel moet tenslotte veilig zijn. Het moet betrouwbaar zijn. Facebook heeft de afgelopen jaren met wat schandalen te maken gehad, wat het bedrijf nu niet direct heel betrouwbaar maakt. Bovendien is de manier van handelen voor velen nog een heikel punt, aangezien de wallet ín Facebook zou komen te zitten. Een laatste zorg is die van cryptocurrencies in het algemeen: daar is nog geen regulering voor. Een wereldwijd bruikbare munt is nu eenmaal nieuw, en brengt nieuwe ideeën en uitdagingen met zich mee. Het lijkt erop dat regeringen hier gewoon nog niet echt klaar voor zijn. Bovendien rijst de vraag of het de taak van Facebook moet zijn om met een globaal betaalmiddel te komen, of dat dat niet beter past bij een Centrale Bank (of diverse Centrale Banken).

Ik stelde de vraag ook al in het magazine: Project Libra lijkt in te houden dat er een wereldbank gaat komen. En dat die geleid gaat worden door een samenwerkingsverband met o.a. Facebook. Is dit de macht die we Zuckerberg willen geven? Wereldwijd lijkt het antwoord steeds harder ‘nee' te worden. Zuckerberg kondigde in juli 2019 al aan dat hij Libra pas zou lanceren als in ieder geval de Amerikaanse overheid er achter staat. En dat punt lijkt verder weg dan ooit. Ondanks dat Zuckerberg en Trump best goede maatjes lijken te zijn.

Libra niet welkom in Europa

Begin december 2019 komt naar buiten dat Libra niet welkom is in Europa. De Europese Centrale Bank (ECB) meldt dat het (nog) niet van plan is Libra een vergunning te verstrekken. Ook Zwitserland, waar Libra zich wilde vestigen, ziet het niet zitten en geeft aan de munt te zullen weren. Bovendien lijkt Europa in het algemeen niet te zitten wachten op een Amerikaanse munt. Met de dollar als internationaal geaccepteerd betaalmiddel aan de ene kant, en de opkomst van China aan de andere, lijkt Europa ook vooral zelf de touwtjes in handen te willen hebben.

De reden die de ECB geeft om de munt vooralsnog te weigeren, is eigenlijk vrij voor de hand liggend: er zijn nog geen regels opgesteld of vastgelegd voor betalingsverkeer met digitale valuta. En zolang die er niet zijn, kan er geen enkel cryptocurrency worden toegelaten als wettig betaalmiddel. Een tweede reden is dat de ECB onderzoekt of het niet beter zelf met een digitale munt kan komen. Ze willen namelijk een samenwerking met partijen als Facebook, die ze blijkbaar niet zo hoog hebben zitten, voorkomen. Hoe kan dat beter dan het in eigen hand te houden? Overigens is de Amerikaanse Federal Reserve ook nog niet enthousiast en ziet het nog niet gebeuren dat Libra, onder de huidige voorwaarden, voet aan de grond gaat krijgen.

Verder zien verschillende autoriteiten nog andere problemen, zo zou een project als Libra vrij baan geven voor criminele praktijken zoals witwassen of het financieren van wapens en oorlogen, of terroristische partijen. Ook is nog maar de vraag of Libra goed is voor het internationale betalingsverkeer, aangezien het gekoppeld wordt aan verschillende valuta.

Mixture 69523 1280 — In Europa zijn ze niet gecharmeerd van het feit dat Libra gekoppeld wordt aan verschillende valuta

Is het dan gedaan met Libra?

De grote vraag is nu: komt Libra er nog wel? En zo ja, ook zoals Zuckerberg en co het voor ogen hadden. Laten we voorop stellen dat Libra nog niet compleet afgeschreven is. Het zal lastiger worden nu er belangrijke namen afgehaakt zijn én de wereldpolitiek niet enthousiast is geworden van de plannen. Toch lijkt het er vooralsnog niet op dat Libra er helemaal niet meer gaat komen.

In kamp Libra blijft het de laatste tijd behoorlijk stil. Behalve Zuckerburg die op mag komen draven om tekst en uitleg te geven, bijvoorbeeld bij in het Amerikaanse Senaat, horen we weinig. Wat zou Libra moeten doen om wél geaccepteerd te worden?

Allereerst willen we in Europa blijkbaar af van de koppeling van de munt aan verschillende valuta. Als Facebook er één kiest, is dat een groot bezwaar minder. Want laten we voorop stellen dat de ECB niet onwelwillend staat tegenover het idee van een digitaal betaalmiddel voor de hele wereld.

In Amerika heersen eigenlijk twee ‘angsten' als het gaat om Libra: de privacy van de gebruikers en het probleem van criminele praktijken. Facebook zegt dat ze dat laatste vrij gemakkelijk op kunnen lossen, alleen zeggen criticasters: ‘dat gaat niet zonder dat het ten koste gaat van de privacy.' Het lijkt dus een spagaat waar Libra moeilijk uit kan komen, als ze dat al kunnen. Als je het mij vraagt, gaat Libra in ieder geval niet het antwoord voor een internationaal betaalmiddel worden. Daarvoor moet het teveel overwinnen en ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat, zolang dit Zuckerberg's project is, er teveel bezwaren gaan blijven. Pas als hij aftreedt, kan het misschien nog wat worden. Als er dan niet al lang weer een andere altcoin is opgestaan!